Hatmi (Althea officinalis)

Gülhatem ya da gülhatmi olarak da tanınır.

Tanımı : Bu bitki nemli yerlerde ve hendeklerde, özellikle denize yakın yerlerde yetişir. Kökleri çok ve uzundur. Bir kökten parmak kalınlığında sürgünler verir. Sürgünlerin birçok yumuşak, beyaz, tüylü, 20 – 40 santim yüksekliğinde sapları ve bu saplarjn birçok dalları vardır. Yaprakları yumuşak, tüylü ve kenarları derin tırtıllıdır. Çiçekleri pembedir ve salkım halinde açar.

Kullanılan parçası : Kök ve yapraklar.

Bir kaşık hatmi yiyenin, o gün tüm hastalıklardan uzak kalacağı söylenir.

Kendi ağırlığı kadar sakarin bulunan sakızlı kökü tatlıdır, ve sakız gibi çiğnenebillir. Yatıştırıcı, ısıyı hafifletici ve öfkeyi giderici bir etkisi vardır. Dıştan uygulandığı takdirde iltihaplı şişlerin ağrısını dindiren bir niteliğe sahiptir.

Hatmi merhemi, özellikle ısı hafifletici etkisiyle sivrilmiştir. Eski günlerde erkek ve kadınlar birbirlerine bağlılıklarını kızgın demir tutmakla kanıtlarlardı. Bunu yapmak İçin de, hatmi suyuna pire otu ve yumurta akı karıştırarak bir macun yapmışlardı ve avuçlarına bunu sürdükleri takdirde akkor halindeki kızgın demiri birkaç dakika ellerini yakmadan tutabilirlerdi.

Hatmi suyu yanık yağla kaynatılacak olursa elde edilen merhem derinin yumuşaklığını korur, baştaki konakları ve kepekleri temizler, saçların dökülmesini önler ve uyuzu geçirir. Vücudun herhangi bir yerindeki yanıkların, suyla haşlanmış yerlerin ağrılarını dindirir ve tedavisine yardımcı olur.

Arı ve diğer böcek sokmalarında hatmi yapraklarıyle sokulan yer oğuşturulursa yanmayı giderir ve şişmeyi önler.

Hatmi deri iltihaplarında ve genellikle tüm deri yaralarında çok yararlıdır. Deriyi hem temizler hem de derinin tedavisinde rol oynar.

Yapraklarından yapılan lapa iltihaplı yere uygulanabilir. İltihaplı yer yaprak ya da kökten elde edilen suyla pansuman yapılabilir.

Kullanılışı : Bir çay bardağı kaynar suya bir çay kaşığı hatmi atılır, on beş dakika kadar demlenmesi beklenir ve süzülür. Günde üç su bardağı içilebilir.

30 gr. hatmi kökü 3/4 litre suya atılır, ateşte yarım litre su kalıncaya kadar kaynatılır. Günde üç kez bir bardak içilir.

Genellikle hatmi merhemini aktarlardan sağlamak mümkündür.