Kafa tabanı, beyin dokusuna ve kafa içine destek oluşturur. İçeriğinde hayati yapıların bulunması nedeniyle birçok değişik hastalık kafa tabanından kaynaklanabilir veya bu önemli anatomik bölgeye uzanım gösterebilir. Kafa tabanı hastalıklarının tedavisi cerrahi, radyoterapi, kemoterapi veya bu tedavilerinin kombinasyonu şeklinde yapılabilir. Memorial Şişli Hastanesi Beyin, Omurilik ve Sinir Cerrahisi Bölümü Uzmanları, kafa tabanı hastalıkları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Multidisipliner Çalışma Gerektirir
Kafa tabanı hastalıklarının tedavisinde bilimsel ve teknik anlamda birden fazla bölümün bir arada çalışması gerekmektedir. Beyin cerrahı dışında her biri kendi dalında deneyimli;
- Kulak-Burun-Boğaz doktoru
- Nöroanestezist
- Nörolog
- Nöroradyolog
- Radyasyon onkolog ekipte bulunmaktadır.
Kafa tabanı önemli damar ve sinir yapılara yakın olması nedeni ile cerrahi olarak tedavi edilmesi tecrübe gerektirir. İleri düzey teknolojinin avantajları ile kafa tabanı hastalıkları günümüzde başarılı olarak tedavi edilmektedir.
Tedavi Edilen Hastalıklar
- Kafa tabanı meningiomları: Genellikle iyi huylu davranan en sık görülen beyin tümörleridir.
- Akustik Nörinömlar: İşitme ve denge sinirlerinde ortaya çıkan genellikle iyi huylu tümörlerdir.
- Schwannomlar Soliter: İyi huylu, yavaş büyüyen tümörlerdir. En sık 30-60 yas arası görülen bu tümörler bazen çok büyük kütlelerin oluşmasına ve sinirlerin kemikleri sıkıştırmasına sebep olur.
- Hipofiz tümörleri
- Kordoma : Genizin arka kısmında görülen tümörlerdir. Bu tümör cinsinin çok az kısmı kötü huyludur.
- Fibröz Displaziler: Normal kemiğin yerini alan anormal dokunun yavaş ancak ilerleyici büyümesi ile oluşan bir hastalıktır
- Orbita tümörleri: Gözün içinde bulunduğu kemik boşluğa orbita (göz çukuru) denir. Burada bulunan yapıların normalden farklı şekilde büyümesi veya göz çukuru orbitaya vücuttaki farklı bir tümörün yayılması sonucu orbita tümörleri ortaya çıkar.
- Temporal kemik tümörleri: Kulağın içinde yerleştiği kemikten( temporal kemik) kaynaklanan tümörlerdir. İlk çıkış yeri dış kulak kanalının derisidir. Orta kulağı ve iç kulağı tahrip edebilir. Vücudun farklı yerlerine de sıçrayabilir.
- Trigeminal nevralji/ Hemifasiyal spazm: Trigeminal nevralji tipik olarak yüzün alt kısmını ve alt çeneyi tutsa da bazen burun- göz üzerinde de olabilir. Hemifasiyal spazm ise yüz kaslarının istemsiz, anormal kasılmasıdır.
- Vasküler hastalıklar: Damar sisteminde oluşan rahatsızlıklardır.
- Beyin ve omurilik sıvısı kaçakları
Ameliyatlar Nasıl Yapılıyor?
Kafa tabanı tümörlerinde uygulanacak ilk müdahale ameliyattır. Diğer tümör tedavilerinde olduğu gibi tümörün çıkartılması esasına dayanır. Son yıllarda birden fazla dalda gerçekleştirilen teknolojik gelişmelerle ameliyatlar çok daha konforlu gerçekleşmektedir. Ameliyatlar cerrahın konforunu artırarak daha güvenli çok daha düşük komplikasyonlu tedavi imkanı sağlayan endoskopi, nöronavigasyon ve nöromonitörizasyon altında yapılmaktadır. Endoskopi, uygun olan vakalarda daha az ya da hiç kesi yapmadan daha geniş görüş imkanı tanımaktadır. Ameliyat sırasında kullanılan navigasyon, etraf dokularla olan ilişkiyi göstermektedir. Nöromonitorizasyon ise ameliyat sırasında beyin ya da sinirlerde istenmeyen bir etkileşim olduğunda cerrahı uyarmaktadır.
Ek Tedaviler Gerekir mi?
Cerrahide amaç hastaya zarar vermeden çıkarılabilecek tümör dokusunun tamamını çıkarmaktır. Ama bu kafa tabanındaki önemli damar ve sinir yapıların izin verdiği kadar olmaktadır. Tümörün tamamının çıkartılamadığı durumlarda kalan tümör dokusuna Gamma-Knife gibi radyoterapi modaliteleri gerekebilir.