Probiyotikler insanlığın keşfiyle birlikte ortaya çıkan, insan sağlığını olumlu yönde etkileyen, sindirim sisteminde sindirilmeden direkt olarak kalın bağırsağa ulaşabilen ve bağırsaktaki mikroorganizmaları aktive eden maddelere denir. Peki, probiyotiklerin insan sağlığındaki önemi nedir? Birlikte inceleyelim.
Probiyotiklerin Özellikleri ve Görevleri
Yetişkin ve sağlıklı bir insanın bağırsağında ortalama 1.5 kilogram mikroorganizma bulunmaktadır. Bu canlı mikroorganizmalar kişinin bağırsak florasını oluşturup mukozayı korumaktalardır. Vücutta bulunan probiyotiklerin birçok görevi bulunmaktadır. Bunlar;
- Bağırsak duvarını zararlı maddelerden korumak
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek
- Sindirim sistemini güçlendirerek hazma yardımcı olmak
- Toksinlerin kan dolaşımına girmesini engellemek
- Yaşlanmayı yavaşlatmak
- Bazı kanser türlerini engellemek
- İshali önlemek veya tedavi sürecine yardımcı olmak
- B12 veya biotin gibi vitaminlerin sentezini yapmak
- Vücutta iltihap oluşumunu engellemek
- Depresif ruh halini engellemek
- Otizm bulgularını engellemek
- İdrar yolu hastalıklarını önlemek
- Kabızlığı tedavi etmek
- Böbrek taşlarının oluşumunu engellemek
- Diş çürüklerini önlemek gibi durumlardır.
Doğal Probiyotik Kaynakları Nelerdir?
- Doğal yoğurt
- Probiyotikli yoğurt
- Ayran
- Kefir
- Turşu
- Peynir
- Boza
- Tarhana
- Şalgam
- Bira Mayası
Doğru Probiyotik Seçimi Nasıl Yapılır?
Probiyotikler insan sağlığı için ne kadar faydalı olsalar da takviye olarak kullanılabilmesi için kullanım amacının iyi saptanması gerekmektedir. Doğru probiyotik seçimine örnek olarak;
- Vajinal enfeksiyonlarda; L. Acidophillus, L. Rhamnosus GR-1, L reuteri RC-14.
- Ağız sağlığı problemlerinde: L. Reuteri LR-1 ya da LR2
- Antibiyotik ve ishal tedavisinde; L. Rhamnosus GG, Saccharomyces boulardii
- Turistik ishal durumlarında; Saccharomyces boulardii
- İBS ve gastrointestinal sıkıntılar için; Bifidobacterıum infants 35624, L. Plantarum 299V, B bifidum MIMBb75
- Genel sağlık ve bağışıklık sistemi sorunlarında: Lactabacillus ve Bifidobacterium türleri kullanılabilir.
Probiyotik Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
- İçeriğinde bulunan faydalı bakterilerin yüksek miktarda olması
- Mide asidine dayanıklı olması ve bu sayede bağırsağa mümkün olduğu kadar fazla faydalı bakterinin ulaşmasının sağlanması
- Canlı bakterilerin kullanım amacına uygun olması
- Serin ve kuru ortamlarda saklanması
- Alerji yapabilecek maddeler içermemesi
- Mikroorganizmaların canlılığını koruyabilmesi için raf ömrünün uzun olması
- Son kullanma tarihinin geçmemiş olması
- Probiyotik kullanımına uygun beslenilmesi gerekmektedir.