Beta HCG (Human Chorionic Gonadotropin), gebelik tanısında kullanılan glikoprotein yapısında bir hormondur. İnsan Koryonik Gonadotropin olarak da isimlendirilen bu hormon hem kan hem de idrarda tespit edilir.
Beta HCG Nedir?
Spermin yumurta ile birleşmesi sonucunda oluşan embriyonun, rahim dokusuna yapışması ile gebelik süreci başlar. Bundan kısa süre sonra yapışıklığın olduğu bölgedeki özel bir dokudan (trofoblastik doku) Beta HCG salınmaya başlar. Zamanla kanda ve idrarda belirir ve gebeliğin tayininde kullanılır. Embriyo yapıştıktan yaklaşık 24 saat gibi kısa bir sürede 5 mIU/mL seviyelerine çıkar.
Beta HCG Testi Neden Yapılır?
Testin temel amacı gebeliği saptamaktır. Dış gebelikten şüphelenildiği durumların araştırmasında kullanılır. Ayrıca bazı kanserlerin(testis tümörü, trofoblastik kanserler gibi) tanı ve takibinde de kullanılır.
Beta HCG Normal Değerleri
| Gebelik Haftası | Beta HCG Değeri (mIU/mL) |
| <1 hafta | 5 – 50 |
| 2. hafta | 50 – 500 |
| 3. hafta | 100 – 10.000 |
| 4. hafta | 1.000 – 30.000 |
| 5. hafta | 3.500 – 115.000 |
| 6-8. haftalar | 12.000 – 270.000 |
| 12. hafta | 15.000 – 220.000 |
Gebe olmayanlarda (yada erken dönemde) < 5 mIU/mL
Dış gebelikte veya düşük tehditi durumlarında hormon seviyeleri gebelik haftasına göre yükselmesi gereken değere çıkamaz.
Normal gebelik süresince Beta HCG kan değeri her 2-3 günde iki katına çıkar ve ilk atlatılan adet döneminde 50 – 100 mIU/mL seviyelerine çıkar. Son adetten 60 – 80 gün sonra en üst seviyeye(30.000 – 100.000) çıkar. Son adetten yaklaşık 4 ay sonra 5.00 – 10.000 mIU/mL seviyelerine iner ve doğuma kadar ortalama bu değerleri korur.
Beta HCG Yüksekliği Nedenleri
Gebelik dışında yükseldiği durumlar şunlardır;
- Dış gebelik
- Molar gebelik
- Düşük yapma (abortus)
- Bazı mide kanserleri (gastrik karsinomlar)
- Bazı pankreas kanserleri
- Tümörler:Bazı karaciğer tümörleri, gestasyonel, trofoblastik tümörler, germinal hücre kaynaklı gonadal tümörler
- Erkeklerde testis tümöründe yükselebilir.
Gebelik esnasında yüksek olan β-HCG değerlerinin düştüğü durumlar;
- Düşük tehditi
- Düşük
- Anne karnında fetusun ölmüş olması.
Adet geciktikten sonraki ilk hafta içinde idrarda gebelik tayini yapılabilir. Kanda ise daha erken tesbit edilir. Çoğu kadında adet gecikmesinden sonraki ilk günde, kan Beta HCG değeri 25 mIU/mL seviyesine ulaşmış olur.
Gebelik testlerinde dikkat edilmesi gereken durumlar;
- İdrarda kanama veya protein kaçağı varsa idrarda yapılacak gebelik testi yalancı pozitif sonuç verebilir. Yani gebe olunmadığı halde test pozitif çıkabilir.
- İdrar söktürücüler ve prometazin gibi ilaçlar gebelik olduğu halde testin negatif çıkmasına neden olabilir(yalancı negatif).
- Epilepsi ilaçları, parkinson ilaçları ve bazı psikiyatri ilaçları gebelik olmadığı halde testi pozitif çıkarabilir(yalancı pozitif).
İdrarda gebelik tayini daha pratik ve daha rahat olsa da kan testi kadar duyarlı değildir.