Vestibüler nörit şu belirtilerle kendini gösterir:

• Konsantrasyon zorlukları
• Mide bulantısı ve kusma
• Denge sorunları
• Baş dönmesi
• Ani ve şiddetli vertigo (sallanma ve kayma hissi)

Bazı hastalarda ise gözler sağlam olan kulak tarafına doğru hızlı hareketlerle yönelebilir. Bu belirtilerle birlikte başka sinir problemleri olmazsa, çoğu doktorun ilk koyacağı tanı vestibüler nörit olacaktır.

Çoğu vakadaki belirtilerin en kötüsü şiddetli baş dönmesi ve vertigodur. Günlük aktivitelerde sıkıntı yaratan bu durum birkaç gün sürecektir. Bu ciddi belirtiler kendini hissettirmeye başladıktan sonra tam iyileşme üç hafta sürecektir.

Bazı vakalarda denge ve baş dönmesi sorunları birkaç ay daha inat edebilir. Vestibüler nörinit sonrasında tipik olarak kalıcı hasar meydana gelmez, hastalar genellikle tamamen iyileşerek günlük hayatlarına normal olarak devam edebilirler.

Vestibüler nörinite neden olan şey bir çeşit virüstür. Bu sadece iç kulakta meydana gelen bir enfeksiyon da olabilir, tüm vücudu etkileyen bir enfeksiyon da olabilir. İkinci durum sistemik viral enfeksiyon olarak bilinir. Bu durumla ilişkili olan bazı enfeksiyon türleri hepatit, kabakulak, grip, mononükleoz (öpücük hastalığı), kızamık ve uçuk virüsleridir.

Bazı nadir durumlarda orta kulakta oluşan bir bakteriyel enfeksiyon iç kulağa sıçrayarak vestibüler nörite neden olabilir. Ancak virüs kaynaklı vestibüler nörit çok daha olasıdır.

Vestibüler Nöritin tedavisi hem belirtileri gidermeye yönelik hem de hastalık kaynağı olan virüsü bitirmeye yöneliktir. Denge rehabilitasyon programları da mevcuttur.

Belirtileri Gidermek

Tedavinin başlangıcında belirtileri gidermeye odaklanılır. Mide bulantısını azaltacak metoklopramid (Reglan) ve ondansetron (Zofran) gibi ilaçlar vardır. İlaçlarla giderilmeyen şiddetli bulantı ve kusma vakalarında, aşırı su kaybını önlemek veya tedavi etmek için hastanın doktora gitmesi gerekebilir. Bu durumda doktor damar yolu ile intravenöz sıvılar verecektir.

Baş dönmesi için verilen ilaçlar ise lorazepam (Ativan), compazine, diyazepam (valium) ve meclizine (Antivert) gibi ilaçlar verilir. Bu baş dönmesini azaltan ilaçlar, vestibüler önleyici ilaçlar olarak sınıflandırılır. Günde üç kereden fazla kullanılmamalıdırlar. Doktorlar iyileşme sürecini zorlaştırdığı için bu ilaçları uzun vadeli olarak yazmazlar. Bazı durumlarda steroidler de yazılabilir.

Virüsü Yok Etmek

Vestibüler nöritin tedavi şekli ve verilen ilacın türü, yerleşen virüsün cinsine göre değişir. Olası sebep uçuk virüsü ise doktor asiklovir veya diğer antiviral ilaçları verecektir. Vestibüler nörite bakteriler değil virüsler neden olduğu için doktorunuz antibiyotik yazmayacaktır.

Denge Rehabilitasyon Programı

Denge ve baş dönmesi problemlerinin birkaç haftadan daha uzun sürdüğü ısrarcı vakalarda vestibüler fizik tedavi almak kaçınılmaz hale gelebilir. Bu tedavi beyni yeniden eğiterek tecrübe edilen denge değişikliğine adapte olması sağlanır.

Programın başlangıcında fizik tedavi uzmanınız dengenizi etkileyen tüm vücut bölümlerinizi analiz edecektir. Örneğin bacaklarınız dengenizi ne kadar iyi algılayabiliyor, görüşünüz çevrenizde bulunan maddelere göre pozisyonunuzu iyi yorumlayabiliyor mu, iç kulağınız dengenizi korumak adına düzgün çalışıyor mu ve tüm vücudunuz ağırlık merkezinizi bularak ona göre kendini ayarlayabiliyor mu? Bu ön çalışmaya sabit olmayan duruşların ve sallanmaların analizi de dâhildir.

Denge rehabilitasyonu ile yapılan vestibüler nöronit tedavisinin başarı ile sonuçlanması için, tedavi uzmanı çalışılan özel egzersizleri günde iki veya üç kere tekrar etmenizi isteyecektir. Hasta bu egzersizleri yaptıkça, beyni dengesizliğe ve baş dönmesine yol açan hareketleri tanımlayacak ve düzeltecektir. Egzersiz miktarını artırmak iyileşme sürecini hızlandırır. Hasta evde uygulayacağı hareketlerin öncesinde fizik tedavi uzmanından yönergeler alacaktır. Aynı zamanda denge eksikliğinin sebep olabileceği kazalardan korunmak için alınabilecek güvenlik önlemleri konusunda bilgi de verecektir.

Genel Vücut Duruşu Denge Egzersizleri ve Göz/Kulak Baş Çevirme Egzersizleri

Hastadaki denge sorunuyla ilgili ilk değerlendirme ve saptamalar, denge rehabilitasyon programı sırasında kullanılacak egzersizleri belirler. Genel vücut duruşu egzersizleri ise ayakta iken vücut ağırlığını iki yana veya öne arkaya kaydırabilmeyi sağlar.

Göz ve kulak baş çevirme egzersizlerinde ise hasta gözlerini belirli bir objeye odaklayarak başını hareket ettirir. Başı yandan ortaya doğru hızla hareket ettirirken görüşü sabit tutmaya çalışmak veya uzaktaki bir cisme odaklanıp ona doğru yürürken zemine kısa aralıklarla göz gezdirmek gibi başka egzersiz yöntemleri de mevcuttur.

Vestibüler Nöritin Tekrarlaması Mümkün mü?

Vakaların büyük çoğunluğunda vestibüler nörit hastayı sadece bir kere etkiler. Bu hastalığı geçiren kişilerin %95 i için bu durum geçerlidir. Buna ek olarak çoğu hasta vestibüler nöritten tamamen kurtularak tam iyileşir ve baş dönmesi-vertigo gibi hastalık belirtilerinden tamamen kurtulur.