Birçok kişi aslında siyahını görmemiş veya yememiş olabilir, ancak havucun bu çeşidi Asya ülkeleri gibi dünyanın diğer yerlerinde oldukça yaygındır ve herhangi bir diyet için sağlıklı bir katkıdır.

 

Siyah Havuç Nedir?

Bir havuç çeşididir ve bilimsel olarak “Daucus carota subsp” olarak bilinir. En çok Çin ve Hindistan’da bulunur. Havuç, geleneksel olarak Türkiye’de ve dünyanın diğer yerlerinde turuncu olabilir, ancak kırmızı, mor, beyaz, sarı ve siyah olmak üzere birçok renkte de olabilir. Renkteki değişim temel olarak çeşitli türlerde bulunan bileşiklerin konsantrasyonundan kaynaklanmaktadır. Mor ve siyah çeşitlerin koyu rengi yüksek konsantrasyonda antosiyanin sinyali verirken, turuncu ve sarı havuç betakaroten ve diğer aktif maddeler bakımından daha yüksek olma eğilimindedir.

 

Siyah havuç, beyaz veya turuncu havuçtan kesinlikle farklı olan benzersiz bir tada sahiptir. Siyah havuçların kendileri için beklenmedik bir tatlılığı ve ince bir baharatlı tadı vardır. Bu havuç dışarıdan siyah olsa da, çoğu havzada renk olarak daha açık renkte olacaktır. Siyah havuç, yetiştirildiği Doğu’da yaygın olarak bulunur, ancak özel ve ithal dükkanlarında bu benzersiz renkli sebzeleri bulabilirsiniz. Özüt olarak ayrıca sağlık özellikleri için yaygın olarak kullanılmaktadır.

 

Siyah havuç özütü, mor veya siyah renkli havuçtan elde edilir. Dünya Havuç Müzesi (World Carrot Museum), bu havuç çeşitlerinin köken olarak Ortadoğu olduğunu ve Türkiye veya Suriye’de ilk ortaya çıkmış olabileceğini söylüyor. Mısır, Pakistan, Hindistan, Afganistan ve Türkiye’de daha yaygındır.

İçerisinde Antosiyaninler Barındırır

Siyah havuca renk veren içerik antosiyaninlerdir. Tarım ve Gıda Kimyası Dergisi’nin Nisan 2011 sayısında yayınlanan bir araştırma, dört çeşit siyah havuçta (Antonina, Beta Sweet, Deep Purple ve Purple Haze) antosiyanin bileşimini araştırdı ve bir dizi antosiyanin seviyesi bulundu, antosiyaninin türüne bağlı olarak 100 gram başına 1.5 miligramdan 100 gram başına 97.9 miligrama kadar antosiyanin içermektedir.

 

Antosiyaninin Faydaları Nelerdir?

Siyah havuçtaki antosiyaninler, antioksidan özellikleri ile birçok sağlık faydası sağlar. Tarım ve Gıda Kimyası Dergisi’nin Mart 2011 sayısında yapılan araştırma, antosiyaninler ile Alzheimer hastalığı gibi nörolojik işlev bozukluklarını tedavi etme potansiyeli arasında bir korelasyon olduğunu belirtti. Ayrıca kanser tedavisinde de yararlı olabilir: Mayıs 2011’de yayınlanan ve Moleküler Beslenme ve Gıda Araştırması Dergisi’nde yayınlanan kanıtlar, antosiyaninlerin kemoterapi sırasında sağlıklı hücrelere zarar verebilecek toksinlere karşı koyabileceğini göstermektedir.

 

Boya Malzemesi Olarak Kullanılır

Siyah havuç çoğunlukla doğal bir gıda boyası olarak kullanılır. Özütün rengi, üzüm özütü ile (kırmızı, mor veya mavi) benzerdir. Gıda üreticileri siyah havuç özünü üzüm suyu konsantresine yerine kullanabilir. Ayrıca carmine denilen böceklerden oluşan bir renk tonuna doğal bir alternatiftir.

Sağlığa Faydaları Nelerdir?

Besin açısından zengin olan siyah havuç, rengini antosiyaninlerden alır ve Alzheimer hastalığı gibi hastalıkları tedavi etme, bilişsel yeteneği artırma, iltihabı azaltma, sindirimi optimize etme ve kanseri önleme gibi bazı önemli sağlık yararlarına sahiptir.

 

Romatoid Artrit Tedavisine Yardım Eder

Siyah havucun aktif içeriklerden bazıları, romatoid artrite neden olan sorunlar gibi kronik hastalıkları önleyebilir ve oksidatif stresin yavaşlamasına yardımcı olabilecek antienflamatuvar özelliklerin yanı sıra antioksidan özelliklere de sahiptir.

 

Kanser Tedavisine Destek Verir

İnanılmaz derecede yüksek antosiyanin miktarı ile, vücudunuz için kanserli hücrelere karşı mükemmel bir destek oluşturur. Antioksidanlar serbest radikalleri ortadan kaldırmaya ve vücuttaki kanserli aktiviteyi nötrleştirmeye yardımcı olabilir.

 

Sindirim Sağlığını Kontrol Edebilir

Havuç sağlıklı bir sindirim sistemi için gerekli olan diyet lifi açısından aşırı derecede yüksektir. Lif, bağırsak hareketini düzenlemeye ve bağırsaktaki besin emilimini iyileştirmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, lif kolesterol düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilir ve şeker hastaları için iyi bir haber olarak; vücuttaki insülin ve glikoz salınımını düzenler.

 

Alzheimer Hastalığı İle Mücadele Edebilir

Siyah havuçtaki antioksidanlar, Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı gibi sinir tıkanıklığı ve nörodejeneratif hastalıklara sebep olduğu bilinen, beyinde beta amiloid plak birikimini azaltarak fayda sağlayabilir.

 

Göz Sağlığını Geliştirir

Havuç, doğrudan göz sağlığını koruması ile bilinen betakaroten arzıyla ünlüdür. Bir antioksidan olarak işleyen betakaroten, maküler dejenerasyon riskini düşürmek, katarakt gelişimini yavaşlatmak ve görüşü düzenlemek gibi görevleri üstleniyor. İçerisindeki vitamin A, özellikle yaşlanınca göz sağlığını ve görmeyi korumak için gereken en önemli besleyicilerden biridir.

Ağız Sağlığı ve Diş Bakımına Destek Olur

İçerisinde bulunan besinler vücudun bakterilerle ve ağız yoluyla giren diş etleri ve dişlerde yaşayan toksinlerle savaşma yeteneği ile bağışıklığı geliştirmeye yardımcı olur. İçindeki bazı mineraller antibakteriyel olabilir ve diş çürümelerini önleyebilir. Havuç ayrıca, yemeklerden sonra yenilirse, plak ve lekeleri dişlerden temizlemeye yardımcı olabilir. Bir kez yedikten sonra, içindeki lif, bağırsaktaki istenmeyen bakterileri temizleyerek, bağışıklık artırıcı besin maddelerinin daha iyi sindirilmesini teşvik ederek ve doğal bir sindirim sistemi fırçası gibi davranarak, bağışıklığı artırır.

 

Yan Etkileri Nelerdir?

Çeşitli avantajlar sağlamasına rağmen, ciltte renk değişikliği, alerjik reaksiyonlar, gaz ve kan basıncı sorunları gibi bazı yan etkiler mümkündür. Bu yüksek yan etkilerin çoğu, yüksek potasyumlu, yüksek betakarotenli sebzelerin aşırı miktarda tüketilmesi durumunda ortaya çıkar. Bu gıdaları aşırı miktarda tüketmek, özellikle gastrointestinal sisteminizin sağlığı için tehlikeli olabilir. Ayrıca, bazı insanlar gibi havuç için doğal bir alerjiniz varsa, şişme, kızarıklık ve mide sorunlarını önlemek için tüm çeşitlerinden kaçınılmalıdır.