Son yılların en popüler hastalıklarından birisi olan KOAH nasıl bir hastalıktır, hangi sebepler sonucunda bu hastalık kendisini gösterir. Son 15 yıldır televizyonlarda ve yazılı basında oldukça sık kendisinden söz ettiren bu hastalığı biraz tanımaya çalışalım.

KOAH, amfizem ve kronik bronşiti kapsayan bir hastalık grubudur. En sık görülme özelliği, akciğerlere giren ve çıkan havayı nefes darlığına sebep olacak derecede kısıtlamasıdır. Hastalık başladığında geriye dönüşü yoktur ve kesinlikle ilerler. Ölümle sonuçlanma olasılığı yüksektir. Amfizem, akciğerlerde nefes alıp vermeyi sağlayan alveollerdeki hava boşluklarında, elveol duvarlarının yıkılması sonucunda anormal ve kalıcı bir genişlemedir.

KOAH Belirtileri

Genel belirtisi nefes darlığıdır. Kronik Bronşit ise, fazla miktardaki mukusun oluşturduğu sürekli öksürük halidir. KOAH (Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı), sıklıkla uzun yıllar sigara içen erkeklerde görülmesinin yanında, sigara içen kadınlarda da görülür. Çok az rastlanmakla birlikte sigara içmeyenlerde ve daha erken yaşlarda da görülebilir. Nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma, göğüste tıkanma, hırıltılı nefes alıp verme, ve morarma gibi sorunlara yol açar. Bu yakınmalar ani başlayıp ve gelip geçici bir şekilde seyretmez. Aylarca ve bazen de yıllarca devam eden ve giderek artan bir şekilde seyreder.

Uzun yıllar sigara içmiş bir kişi, ilerleyen yaşlarında yokuş çıkarken ve merdiven çıkarken kendini gösteren bir nefes darlığıyla karşılaşır. Zamanla bu durum normal yolda yürürken de kendini gösterir. Hatta otururken ve hatta uykudan uyandıran nefes darlıklarına kadar ilerler. Nefes darlığından dolayı en basit işlerini halledemeyen hasta, başkalarının yardımına muhtaç duruma düşer. Nefes darlığına bağlı uyku ve beslenme bozukluğu oluşur. Kişi kilo kaybetmeye başlar. Daha ilerleyen aşamalarda ise oksijen yetersizliğine bağlı olarak morarma ve aşırı yorgunluk, güçsüzlük, kalp yetersizliği ve kalpte ritm bozukluğu görülür. Kış aylarında KOAH hastalarının şikayetleri çok daha fazlalaşır.

KOAH astım ile karıştırılmamalıdır. KOAH hastalığında burunla ilgili bir semptom yoktur. Sigara kullanımı KOAH’ta çok önemlidir. Astım ise çoğunlukla genç yaşta başlayan bir hastalıktır. KOAH ise yaşlanmayla birlikte yavaş yavaş ilerleyen ve gelişen bir hastalıktır. Asla geri dönüşü yoktur. Bir kere başladı mı kesinlikle ilerler. Oysa astım geri döndürülebilen bir rahatsızlıktır.

KOAH Tedavisi

Tedavi aşamasında ise iki temel unsur vardır. Birincisi hastalığın bulgularını düzeltmek ve azaltmak. İkincisi hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaktır. Günümüzde KOAH’ı ortadan kaldıracak, tamamen düzeltecek bir tedavi yöntemi yoktur. Sigara dumanından, kirli havadan uzak durmak bu hastalığı büyük ölçüde önler. Hastalığın tedavi programında şunlar yer almaktadır. Sigaranın bırakılması, çevresel ve mesleksel olarak sigara dumanına maruz kalmanın önlenmesi, uzun süreli tedavi ve ani başlayan atakların tedavisi şeklindedir. Hastalığın derecesine göre tedavi, akciğerlere giden hava miktarını arttırmayı sağlayan “bronkodilatör” gerektirebilir. Bunların yanında düzenli olarak alınması gereken ilaçlar da vardır. Bunlar bulguların ve krizlerin üstesinden gelmeye yarayan rahatlatıcı ilaçlardır.

KOAH’ı kontrol altına almak ve daha sağlıklı ve daha kaliteli bir yaşam için en önemli ayrıntılar için şunlar söylenebilir. Düzgün ve doğru beslenme, doktor kontrolünde yapılacak düzenli egzersiz programı, düzenli uyku ve kesinlikle sigaradan uzak durulmalıdır. Sigaradan uzak durmak yetmez, sigara içilen ortamdan dahi uzak durmak bu hastalığın olmazsa olmazıdır.