Reflü Nedir?

Reflü, midede bulunan safra, asit ya da pankreas sıvısı içeren gıda karışımının uzun süre yemek borusuyla temas etmesi sonucunda yemek borusunun kendi kendini korumasının yok olması durumudur. Daha kısa açıklaması, mide içeriğinin olduğu gibi yemek borusuna geri kaçması sorunudur.

Belirtileri

Yaygın olarak görülen reflü sorunu bazı genel göstergelerle anlaşılabilir. Reflünün ilk belirtisi yemeklerden sonra başlayan sürekli yanma hissidir. Göğüs arkasında beliren bu yanma hissine aşırı geğirme durumu eşlik eder. Bu durum da özellikle sosyal hayatı olumsuz etkilemektedir.
Reflü olduğunun anlaşılması için geceleri boğulma hissinin yoğun olarak yaşanması, sürekli hazımsızlık, uzun süren öksürük, kusma, şiddetli sırt ağrıları, diş çürükleri, boğazda yanma hissi, sesin zamanla kısılması, ağza kötü kokuların gelmesi gibi de yaygın görülen belirtileri vardır. Bu belirtilere sürekli olarak sahip olan kişiler uzman desteğine başvurmalıdır.

Oluşabilecek Sorunlar

Reflü zamanında önlem alınmadığı takdirde önemli sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.

1) Çocuklarda gelişme geriliğine yol açabilen bu sorun akciğere mide sıvısı kaçmasıyla birlikte zatürreye yol açmaktadır.
2) Farenjit, astım gibi solunum yolu hastalıklarına zemin hazırlamaktadır.
3) Yemek borusu iltihaplanmasına nende olabilmektedir.
4) Sindirim kanalında kanamalara yol açabilmektedir.
5) Reflü, yemek borusu kanserine zemin hazırlayan Barrett hastalığına da yol açabilmektedir.
Bu olumsuz durumlardan kurtulmak için bir an önce tedavi olunması oldukça önemlidir.

Tanısı

Reflü olduğundan şüphelenen ve bir sağlık kuruluşuna başvuran kişiler için bir takım yöntemler uygulanır. Bunlar sırasıyla şu şekildedir:

Gastroskopi Yöntemi

Gastroskopi yöntemiyle ucunda kamera ve bir ışık kaynağı olan fiberoptik bir endoskopla yemek borusundan başlayarak mide ve onikiparmak bağırsağının ilk bölümü incelenmektedir. Bu işlem sadece reflü değil ülser tarzı sorunlarında ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Gerektiğinde yemek borusundan biopsi için örnek alınarak test edilir. İşlemden önce hastanın midesi boşaltılmaktadır. Yaklaşık 5 dakika süren Gastroskopi işlemi kesin sonuçlar vermektedir.

Maometri Yöntemi

Manometri yönteminde hastanın yemek borusuna bir kateter yerleştirilir ve yemek borusunun ileri doğru itme gücü dalga cinsinden ölçülür. Bu sırada mide kapağının mekanizmasında kasılma ve dinlenme basıncı ölçülür. Bu sayede Reflü için kesin tanı konur. Değerli bilgiler sunan Manometri yöntemi ile ilaçlı tedaviye gerek olup olmadığı anlaşılmaktadır. Bu yöntem içerisinde Empedans Manometri ve Antroduodenal Manometri yöntemleri uygulanarak daha gelişmiş sonuçlar elde edilebilir.

pHmetri Yöntemi

pHmetri yönteminde hastanın yemek borusuna yaklaşık 1 mm genişliğinde kateter yerleştirilir ve hastaya 24 saat boyunca günlük yaşantısına devam etmesi söylenir. Katerin üzerindeki algılayıcılardan biri sürekli olarak kayıt yapar diğeri de mide ile yemek borusu arasındaki asit kaçışını ölçerek kaydeder. Bu değerler hastalığın derecesini ortaya koyar. Bu yöntemin daha gelişmişi olan Empedans pHmetri yöntemi ile mide içeriğinin asit değerinden bağımsız reflü ölçümü yapılabilir.

Baryumlu Grafi Yöntemi

Günümüzde az da olsa reflü tanısı için kullanılan yöntemlerden biri olan Baryumlu Grafi ile hastaya röntgen ışınını yansıtan bir çözelti yutturulur. Sonrasında hastanın ters çevrilerek çözeltinin yemek borusuna geri kaçıp kaçmadığı röntgen ile çekilir. Bu yöntemi az kişi kullanmaktadır.

Mide Boşalım Sintigrafisi Yöntemi

Mide boşalım sintigrafisi yönteminde hastaya içerisinde çok az miktarda radyoaktif işaretleyici olan bir gıda verilir. Sonrasında belirli aralıklarla film çekilerek gıdanın midenin dışına geçiş hızı kontrol edilir. Bu sayede mide hareketleri kontrol edilmiş olur. Uygulama, 4 saati bulabilen uzun süreli bir uygulamadır.

Tedavisi

Reflü şüphesiyle bir sağlık kuruluşuna başvuran hastalara gerekli kontrollerden sonra bu tanı konulduğunda en uygun tedavi aşamasına geçilir. Bunun için hastanın reflüsünün düzeyi son derece önemlidir.

Tedavide uygulanan başlıca yöntemler;

İlaç Tedavisi

Reflü tedavisi ile ilgili sorunu fazla ilerlememiş olan hastalara ilaç tedavisi uygulanmaktadır. İlaç tedavisi safra Reflüsü üzerinde herhangi bir etkiye sahip değildir. Buna karşın asit baskılayıcı ilaçlar sayesinde mide içindeki asit salgılama miktarı kontrol altına alınır ve yemek borusuna çıkan asit miktarı düşürülür. İlaç tedavisi sırasında belirli bir süre boğazın tahriş olabileceği unutulmamalıdır. İlaç tedavisine kişilerin alerjik durumuna ve reflü derecelerine göre karar verilir.

Cerrahi Tedavi

Reflü tedavisi konusunda gerektiği durumlarda cerrahi tedavi yöntemine başvurulmaktadır. Özellikle mide fıtığı ile birlikte reflü olması hastalar için çok büyük sorunlara neden olmaktadır. Reflü konusunda gerçek anlamda kalıcı olan tedavi sadece cerrahi yöntemle mümkün olabilmektedir. Bu konuda yapılan cerrahi tedaviler, gelişen teknoloji ile birlikte %90 oranında başarılı olmaktadır. İlaç tedavisinin başarılı olmadığı, üst düzey yemek borusu hasarı olan kişilerde, ilaç kullanmak istemeyen ya da ilaçların bir kısmına alerjisi olan kişilerde, ilacı bırakınca şikayetleri artan hastalarda, 4 cm ve üzerinde büyük fıtığı olan hastalarda cerrahi yönteme başvurulmaktadır.
Cerrahi yöntemlerde başvurulan sağlık kuruluşunun imkanlarına ve hastanın yapısına göre farklılıklar görülebilmektedir. Robotik cerrahi uygulaması, Da Vinci robotik cerrahi uygulaması, lapraskopik cerrahi tedavi gibi çeşitlerle uygulanmaktadır. Her yöntemde yemek borusundan başlamak üzere sindirim sistemine gereken müdahale yapılmaktadır.

Endoskopik Reflü Tedavisi

Teknolojik gelişmelerle birlikte reflü tedavisi konusu da gelişmektedir. Artık ameliyatsız bir şekilde bu sorundan kurtulmak mümkündür. Bu yöntem ağızdan kameralı sistemle girilerek uygulanan tedavi yöntemidir. Yapısal kökenli olan ancak cerrahi müdahale gerektirmeyen hastalarda bu yöntem kullanılabilmektedir. Endoskopik tedavi, 18 yaşından küçük hastalara, gebelere, 2 cm üzerinde mide fıtığı olanlara ve yemek borusu aşırı hassas olanlara uygulanamamaktadır.

Yaşam Şartlarını Düzenleme

Reflü tedavisi konusunda hastaların kendi kendilerine alacağı bazı tedbirler etkili olmaktadır. Öncelikle asitli içeceklerden uzak durulması gerekmektedir. Sigara ve alkol kullanımının kesilmesi de hastalığın seyrini olumlu yönde etkilemektedir. Dengeli beslenme, yatmadan önce besin almama gibi noktalar da önemlidir. Ayrıca, yüksek yastıkta yatılması, dar kıyafetler giyilmemesi, fazla kiloların verilmesi gibi etkenler de olumlu etki etmektedir.

Kendi başınıza önlemler alarak reflünün etkilerini azaltabilirsiniz ancak kalıcı çözüm için mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurmanız gereklidir. Bu soruna gereken özeni göstererek rahat bir nefes alabilirsiniz.

Ayrıca Bknz. Reflüye neden olan yiyecekler ve içecekler nelerdir?