Rahim kanseri nasıl belirtileri anlaşılır? Rahim kanserinin en yaygın görülen belirtisi anormal vajinal kanamadır. Özellikle menopoza girdiği için adet görmeyen kadınlarda vajinal kanama olursa rahim kanseri endişesi güçlenebilir.

Rahim kanseri nasıl  anlaşılır? Her 100 rahim kanseri vakasının 90’ı düzensiz görülen veya menopoz sonrasında görülen kanama şikayetleri ile teşhis edilmektedir.

Beklenmeyen kanamalar aşağıdaki şekilde gerçekleşebilir:

• Menopoza girmiş kadınlarda vajinadan kan gelmesi
• İki adet arasında kanama olması
• Adetin çok ağır geçmesi
• Vajinadan akıntı gelmesi (bu akıntı pembe ve sulu olabilir, koyu renkli veya kötü kokulu olabilir)

Unutulmamalıdır ki anormal kanamaların aşağıdaki hastalıklar nedeni ile ortaya çıkma ihtimali daha yüksektir:

• Endometriosis: Rahim yüzeyinde bulunan dokuların rahim dışında büyümesi hastalığı
• Rahim fibroidleri: Kanserli olmayan lifli tümörler
• Endometrial hiperplazi: Rahim duvarı kalınlaşması
• Rahim yüzeyinde ortaya çıkan polipler
• Gebelik, düşük, pıhtılaşma bozuklukları, tiroit, şeker gibi birçok farklı durum veya hastalık
• Açık bir neden tespit edilemeyen (disfonksiyonel) rahim kanamaları

İleri seviyedeki rahim kanserinin belirtileri şunlardır:

• Alt karında ağrı veya rahatsızlık hissi
• Karnın şişmesi
• İştah ve kilo kaybı
• Yorgunluk, halsizlik
• Kabızlık
• Normalden daha fazla idrar yapmak
• Bel ve bacaklarda ağrı

Bu belirtilerin de rahim kanseri ile ilgisi olmayan, daha hafif birçok farklı rahatsızlığın habercisi olma ihtimali daha yüksektir.

Rahim kanserinin neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmiyor. Ancak aşağıdaki etkenler rahim kanseri riskini artırmaktadır:

1) Yaşlanmak

Rahim kanseri riski yaş aldıkça artmaktadır. Vakaların çoğu 40-74 yaş arasındaki kadınlarda görülüyor. Her yüz rahim kanseri vakasının sadece biri 40 yaş altındaki kadınlarda ortaya çıkıyor.

2) Östrojen Hormonu

Kadınlık hormonu olarak bilinen östrojen; progesteron gibi bazı diğer hormonlarla denge halindedir. Bu dengenin kaybolması; östrojenin artmasına, rahim mukoza hücrelerinin kontrolsüz bölünmesine ve rahim kanserine yol açabiliyor.

Aşağıdaki durumlar östrojenin kontrolsüz artışına neden olabiliyor:

• Östrojen ağırlıklı hormon tedavileri
• Aşırı kilolu olmak (“aşırı obez” kadınlarda rahim kanseri görülme riski altı kat fazladır)
• Şeker hastalığı (rahim kanseri riskini iki katına çıkarır)
• Polikistik over sendromu
• Rahim duvarı kalınlaşması

3) Tamoksifen

Meme kanseri vakalarında hormon tedavisi olarak kullanılan tamoksifen ilacı rahim kanseri riskini artırmaktadır. Ancak uzman bir doktorla faydaları ve riskleri değerlendirilmeden ilaç bırakılmamalıdır.

4) Diğer Risk Faktörleri

Aşağıdaki şartları taşıyan kadınlarda rahimde kanser görülme riski daha yüksektir:

• Hiç doğum yapmamış olanlarda
• İlk adetini 12 yaşından önce görmüş olanlarda
• Menopoza 55 yaşından sonra girenlerde
• Leğen kemiği civarına radyasyon tedavisi uygulananlarda
• Annesinde, kız kardeşinde veya kızında rahim kanseri görülen kişilerde
• Ailesinde kalın bağırsak kanserine yakalanmış bir birey olan kişilerde

Rahim Kanseri Evreleri

Rahim kanseri ölüm riski teşhis zamanına göre 3 tipe ayrılmaktadır:

1Yerel (lokalize) rahim kanseri

İlk evrede tümör bulunduğu yerden yayılmadan teşhis edilirse bu adı alır. Ölüm riski en düşük olan evredir.

Yerel rahim kanseri olarak teşhis edilen vakalarda 5 yıl hayatta kalma oranı %95’tir.

2Bölgesel rahim kanseri

İkinci evrede tümör bulunduğu yerden biraz yayılmış ve etraftaki dokularda ve lenf bezlerinde ilerlemeye başlamışsa bu adı alır.

Bölgesel rahim kanseri olarak teşhis edilen vakalarda 5 yıl hayatta kalma oranı %69’tür.

3İlerlemiş (metastatik) rahim kanseri

Üçüncü evrede tümör başladığı yerden iyice yayılmış ve uzakta bulunan organlara da sıçramışsa bu adı alır. Rahim kanserinin en ölümcül evresidir.

İlerlemiş yumuşak doku kanseri olarak teşhis edilen vakalarda 5 yıl hayatta kalma oranı %17’dir.

Not: Bu rakamlar ve 10 yıl hayatta kalma oranları arasında ciddi bir değişiklik görülmemiştir. Yani teşhisten sonra ilk 5 yıl hayatta kalan hastaların başarıyla rahim kanseri tedavisini tamamlama olasılığı oldukça yüksektir.

Rahim kanseri genellikle erkenden, yayılmadan teşhis edilebilir, ameliyatla iyileştirilebilir. Çoğu vakada cerrahi müdahale yeterli bir tedavi olmaktadır. Kanser yayılmışsa radyasyon tedavisi, kemoterapi ve hormon tedavileri gerekli hale gelebilir.

1) Rahim Kanseri Ameliyatı (Cerrahi Müdahale)

Çoğu rahim kanseri, rahim ve rahim ağzı alınarak tedavi edilmektedir. Bu ameliyatın adı histerektomi’dir. Birçok vakada, salgıladıkları östrojenin kanserin geri dönmesi riskini artırması nedeni ile yumurtalıkların ve fallopi tüplerinin de alınması gerekmektedir (ooferektomi veya bilateral salpingoooferektomi).

• Rahim kanserinin türüne göre, rahim civarındaki lenf bezlerinin de alınması gerekebilir (lenfadenektomi)
• Büyük yara izleri bırakmayacak robotik rahim alma ameliyatları mevcuttur. Bu ameliyatlar, müdahale sonrasında hastanın daha çabuk toparlanmasını da sağlar.
• Çok ilerlemiş vakalarda daha geniş çaplı ameliyat gerekebilir, veya tümör hacmini küçültme ameliyatı uygulanabilir.

Bu ameliyatlar aşağıdaki etkilere neden olur:

• Henüz menopoza girmemiş kadınlarda menopoz başlangıcı görülür.
• İç dokuların birbirine yapışması nedeni ile ağrılara yol açabilir. Bazı nadir durumlarda idrar torbası veya bağırsakta oluşan tıkanmalar yeni ameliyatları gerekli hale getirebilir.
• Cinsel arzuda değişim yaşanabilir.
• Lenf bezlerinin alınması bacakta şişkinliğe yol açabilir.

Cerrahi müdahale sonrasında aşağıdaki uyarıları göz önünde bulundurmalısınız:

• En az bir hafta dinlenmelisiniz.
• En az bir ay boyunca ağır kaldırmamalısınız.
• Bir iki hafta araba kullanmamalısınız.
• 4-6 hafta süre ile cinsel ilişkiye girmemelisiniz.

2) Radyasyon Tedavisi

İlerlemiş rahim kanseri vakalarında radyasyon tedavisi kullanılabilir. Tedavide yüksek enerjili x ışınları kullanılarak kanserli hücreler öldürülür, çoğalmaları önlenir. Güçlü yan etkileri olan bir yöntem olduğu için dikkatlice planlanması gereken bir tedavi yöntemidir.

• Rahim kanseri ilerlememiş olsa bile cerrahi müdahaleyi kaldıramayacak hastalara da uygulanabilir.
• Makineden yönlendirilen x ışınları da kullanılabilir, rahim yakınlarına yerleştirilen tüplere konulan radyoaktif maddeler de kullanılabilir.
• İshal, sistit veya vajinanın daralması gibi yan etkiler doğurabilir.

3) Hormon Tedavisi

Östrojen hormonunun etkisini kısmak için progesteron hormon tedavisi uygulanabilir. İlerlemiş, cerrahi müdahalenin mümkün olmadığı veya geri dönmüş rahim kanseri vakalarında kullanılır.

4) Kemoterapi

Kemoterapide kanserli dokuları öldüren veya büyümelerini-bölünmelerini önleyen sitotoksik ilaçlar kullanılır. Genellikle diğer tedavi yöntemlerine cevap vermeyen rahim kanseri vakalarında kullanılır.