Prolaktin süt hormonu olarak da bilinir ve hipofiz bezi tarafından üretilen bir hormondur. Prolaktin yüksekliği hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen bir durumdur. Prolaktinin görevi emziren kadınlarda memeden süt gelmesi iken erkeklerde ise sperm hareketi üzerinde etkilidir. Prolaktin seviyesi damardan yapılan kan testi ile tespit edilebilir. Prolaktin seviyesinin normalin üstünde olmasına prolaktin yüksekliği denir. Bu makalemizde prolaktin yüksekliği, nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında bilgiler vereceğiz. Prolaktin laboratuvar üst sınırı 29.9’dır. Bu oranın üstü prolaktin yüksekliği olarak kabul edilir.

Normal prolaktin değerleri nedir?

1. Kadınlarda prolaktin değeri, normalde 20 ng/ml’den (nanogram/mililetre) daha düşük, erkeklerde ise 15-16 ng/ml’den düşük olur.
2. Hamile olmayan kadınlarda: 2-29 ng/mL
3. Hamilelerde: 10-209 ng/mL (hamileliğin farklı dönemlerinde farklı değerler alabilir)
4. Erkeklerde: 2-18 ng/mL (nanogram/mililitre)

Prolaktin yüksekliği nedenleri nelerdir?

1. Prolaktinoma (Hipofiz bezinde oluşan iyi huylu bir tümördür. Bu tip tümörler vücutta yüksek miktarda prolaktin salgılanmasına yol açar. Hormon salgılayan hipofiz tümörlerinin en sık rastlanılanıdır.)
2. Çemen otu, rezene tohumu ve çayır üçgülü gibi besinlerin, bu bitkilerle yapılan çayların aşırı tüketimi
3. Stres
4. Polistik over sendromu
5. Kullanılan ilaçların yan etkileri
6. Hipofiz bezi tümörü
7. Böbrek hastalıkları
8. Karaciğer hastalıkları
9. Akciğer kanseri
10. Yüksek proteinli öğünler tüketmek, uzun süreli veya ağır egzersiz yapmak (geçici yüksekliğe neden olur)
11. Erkeklerde ereksiyon bozuklukları
12. Anoreksiya nevroza (Bir tür yeme bozukluğu)
13. Galaktor (gebelik olmadan ortaya çıkan anne sütü üretimi)
14. Hipotalamusta ortaya çıkan hastalıklar
15. Bazı uyuşturucu maddelerin kullanımı
16. Kısırlık
17. Hamilelik
18. Göğüslerin aşırı uyarılması 
19. Göğüs duvarına alınan darbeler
20. Amenore (Düzensiz adet görme, yahut hiç adet olamama)
21. Sürekli yaşanan baş ağrıları ve görme bozuklukları

Prolaktin yüksekliği belirtileri

1. Hamilelik ve emzirme dönemi dışında göğüsten süt gelmesi
2. Adet düzensizlikleri yahut hiç adet görmeme
3. Kısırlık
4. Cinsel isteksizlik
5. Vajinada kuruluk
6. Ereksiyon bozukluğu
7. Erkeklerde meme büyümesi
8. Erkeklerde vücut kas kütlesinde ve vücut tüylerinde azalma

Prolaktin yüksekliği (süt hormonu yüksekliği) nelere sebep olur?

Prolaktin yüksekliği yumurtlama sonrası luteal dönemde yetersiz progesteron üretimi, düzensiz yumurtlama ve düzensiz adet görme, adet görmeme ve galaktore (gebelik ve emzirme hariç  kadından veya erkekten memeden süt gelmesi) gibi çeşitli üreme bozukluklarına neden olabilir. Erkeklerde prolaktin yüksekliği iktidarsızlığa ve kısırlığa yol açabilir.

Prolaktin yüksekliği nasıl düşürülür?

Prolaktin yüksekliğinden muzdaripseniz Endokrinoloji bölümü doktoruna başvurmalısınız. Bu durumun tedavisi, bu durumun nedenine göre değişir. Endokrin uzmanı ve Kadın doğum uzmanı kontrolünde ilaç kullanılmalı ve prolaktin normal seviyeye çekilmelidir.

Prolaktin seviyesini düşüren ilaçların kullanımı

Bromokriptin, Parlodel ve Sikloset ve kabergolin gibi ilaçlar, prolaktin üretimini azaltır. Prolaktin yüksekliği genellikle ilaca cevap verir, ilaç tedavisi ile düşürülür. Bu ilaçlar, beynin yüksek prolaktin düzeylerini kontrol etmek için dopamin üretmesine yardımcı olur. Ayrıca prolaktinom tümörlerini de daraltabilirler.

Cerrahi operasyon

Prolaktin yüksekliği hipofiz bezindeki tümörden kaynaklanıyorsa doktor ameliyatla tümörü çıkarma işlemi uygular.

Radyasyon tedavisi

İlaçlar ve ameliyat prolaktin seviyesini düşürmediyse, doktorunuz ışın terapi ile tümörü küçültme yoluna gider.

Prolaktin seviyesini düşürmek için uzman önerileri

1. B6 vitamini içerikli besinler tüketin
2. E vitamini de prolaktin seviyesini düşürebildiğinden, doktora danışıp E vitamini takviye ilacı içebilirsiniz.
3. Stresten uzak durun
4. Uykunuzu iyi alın
5. Balık, et, ıspanak gibi çinko içeren gıdalarla beslenin