Polio (Çocuk Felci) Nedir ? & Çocuk Felci Aşısı Nasıl Yapılır, Yan Etkileri Neler ?

  • HASTALIKLAR
  • Polio (Çocuk Felci) Nedir ? & Çocuk Felci Aşısı Nasıl Yapılır, Yan Etkileri Neler ? için yorumlar kapalı
  • 1.052 kez görüntülendi

Polio (Çocuk Felci) Nedir ? & Çocuk Felci Aşısı Nasıl Yapılır, Yan Etkileri Neler ?

Polio yani Çocuk felci, hastalarda geniş bir yelpazede bulgulara neden olabilecek virüslerin yol açtığı bulaşıcı hastalıktır.

Belirtiler, paralitik olmayan gribe benzer enfeksiyondan, birkaç saat içinde ortaya çıkabilecek ağır felce kadar değişebilir.

Çocuk felcinin geçmişi

Çocuk felcinin geçmişi yaklaşık 6000 yıl öncesine dayanıyor. Mısırlı mumyalarda, muhtemelen çocuk felci enfeksiyonu nedeniyle ortaya çıkan, buruşmuş ve şekil bozukluğu olan organlar görüldü.

1789’da, ilk çocuk felci tanımı kaydedildi ve 1834 yılında ilk belgelenmiş salgın St. Helena adasında meydana geldi. Demir akciğeri 1920’lerin sonlarında, çocuk felcine sahip kişilerin nefes almasına yardımcı olmak için geliştirildi. Çocuk felcine sahip en ünlü insanlardan biri ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt’ti (1882-1945).

Çocuk felci virüsü önce doku kültüründe (1949) yetiştirildi ve 1951’de üç tip poliovirüs izole edildi ve tanımlandı.

1954 yılında Dr. Jonas Salk (ölü virüs aşısı) tarafından geliştirilen ilk büyük ölçekli aşı enjeksiyon yoluyla uygulandı ve 1958’de Dr. Albert Sabin’in aşısı (canlı zayıflatılmış virüs) oral yoldan uygulandı.

Çocuk felci virüsleri yalnızca insanlarda hayatta kaldıkları için yalnızca insan teması yoluyla bulaşmaktadır, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dünya genelindeki çocuk felcini ortadan kaldırmaya çalışmaktadır. Bu girişim, dünya çapında çocuk felci enfeksiyonlarında % 99’luk bir azalma ile nispeten başarılı olmuştur.

Bununla birlikte, Afrika’daki ve Ortadoğu’daki bazı ülkeler hala aşı eksikliği nedeniyle çocuk felcinden kaynaklanan yeni enfeksiyonlara sahipler.

WHO, polio’nun yakın gelecekte çiçek gibi ortadan kaldırılabileceğine inanıyor.

Çocuk felcine ne sebep olur ?

Çocuk felcine küçük RNA virüsleri neden olur. Picornavirus ailesinin enterovirüs grubunun üyesidirler.

Üç tip (1, 2 ve 3 tipi) polio virüsleri vardır, I türü tüm paralitik enfeksiyonların yaklaşık % 85’inden sorumludur.

Çocuk felcinin risk faktörleri nelerdir ? Çocuk felci nasıl yayılır ?

Şu anda Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Amerika, Batı Pasifik ve Avrupa’da çocuk felcinin görülmediğini onaylamıştır.

Diğer bölgelerde çocuk felci oranı düşük olmakla birlikte, aşıların kesildiği savaş bölgelerindeki insanlar çocuk felcine yakalanma riski altındadır (örneğin Afganistan ve Suriye).

Çocuk felcine karşı en büyük risk faktörü aşılanmamışlıktır.

Bağışıklık yetersizliği olan kişiler (HIV, kanser hastaları, kemoterapi hastaları gibi), çok genç bireyler, gebe kadınlar, çocuk felci hastaları için bakıcılar, gezginler ve canlı poliovirüslerle çalışan laboratuar personelinde de, çocuk felcine yakalanma riski yüksektir .

Polio, çiçek gibi yalnızca insanları  enfekte eder. Polio kişiden kişiye temas yoluyla yayılır, virüs boğazında ve bağırsaklarda yaşar ve dışkılarla temas veya bir hapşırık veya öksürükte damlalarla yayılır.

Yiyecek veya sıvıları kontamine eden enfekte bir kişi tarafından da yayılabilir.

Ne yazık ki, bir kişi bulaşıcı olabilir ve herhangi bir semptom gelişmeden bile virüsü bulaştırabilir.

Çocuk felci belirtileri ve bulguları nelerdir ?

Poliovirüslerle enfekte hastaların büyük çoğunluğunda semptomlar çok az veya hiç yoktur ve aslında, poliovirüslerle enfekte olduklarını bilmezler.

Belirtileri gösteren hastalar iki ana grubun birine yerleştirilebilir; Paralitik olmayan çocuk felci (minor) ve paralitik çocuk felci (major).

Paralitik olmayan çocuk felci enfeksiyonları, ateş, boğaz ağrısı, baş ağrısı, halsizlik ve kas sertliğinden (boyun, sırt) oluşan gribe benzer belirtiler geliştirir.

Bu belirtiler yaklaşık 10-20 gün sürer ve tamamen çözülür.

Felçli polio semptomları, yaklaşık bir hafta boyunca paralitik olmayan polio semptomlarını taklit etse de, ciddi kas ağrıları ve spazmları, refleks kaybı ve gevşek felç semptomları görülmeye başlar.

Bazı bireylerde felç çok hızlı (enfeksiyon oluştuktan sonraki birkaç saat içinde) gerçekleşebilir.

Bazen felç yalnızca vücudun bir tarafındadır. Nefes alma ile ilgili kaslar inhibe edilebilir veya işlevsiz hale gelebilir ve bu hastalar nefes almak için yardıma ihtiyaç duyar.

Post-polio sendromu, akut polio hastalığından yaklaşık 30 ila 40 yıl sonra hastalarda gelişen belirtileri tanımlar. Sebep bilinmiyor.

Belirtileri arasında;

Kas ağrısı
Eklem ağrısı ve
Skolyoz, spondiloz ve /veya sekonder sinir kökü ve periferik sinir kompresyonu gibi spinal değişiklikler sayılabilir.

Yavaş ilerleyen kas güçsüzlüğü, yorulma ve soğuk intoleransı da oluşabilir.

Çocuk felci nasıl teşhis edilir ?

Doktor hastanın öyküsünden ve fizik muayenesinden polio ön tanısı koyabilir.

Örneğin, aşı olmamış ve çocuk felci geçirmiş kişilerde, kas sertliği ve ekstremite hareketleri, nefes veya yutma ile ilgili zorluklar gibi belirtiler ön tanı koydurur.

Hastanın mukus, dışkı ve / veya beyin omurilik sıvısından poliovirüs ekilerek kesin teşhis yapılır.

Buna ek olarak, poliovirüs’e karşı  antikorları saptayan serolojik testler de vardır.

Çocuk felcinin tedavisi nasıldır ?

Çocuk felcine neden olan virüs bir kişiye bulaştıktan sonra, çocuk felcini tedavi edecek herhangi bir tedavi bulunmamaktadır.

Zamanla oluşan deformiteleri önlemek için yatak istirahatı, ağrı kontrolü, iyi beslenme ve fizik tedavi gibi erken tanı ve destekleyici tedaviler, kas kaybından kaynaklanan uzun vadeli semptomları azaltmaya yardımcı olabilir.

Ne yazık ki, bazı hastalarda kapsamlı destek ve bakım gerekebilir.

Çocuk felcinin prognozu nasıldır ?

Çocuk felcine sahip hastaların prognozu, polio virüsünün neden olduğu hasarın derecesine bağlıdır. Çoğu hasta herhangi bir semptom olursa bile azına sahip olabilir ve mükemmel bir prognoza sahip olacaktır.

Bununla birlikte, hastalar felç belirtileri göstermeye başladığında prognoz kötüleşir, özellikle nefes alma veya yutma güçlüğü olursa.

Daha şiddetli çocuk felci semptomları geliştiren birçok hastada ömür boyu sürecek olan özür veya ölüm görülebilmektedir.

Çocuk felcini önlemek mümkün müdür ? Aşısı var mı ?

Aşılama ile çocuk felcini önlemek mümkündür.

Aşılanan kişiler, özellikle küçük çocuklar, hastalığa karşı hayat boyu bağışıklık kurabilir.

Aktive edilmemiş çocuk felci aşısı, yaşları 4-6 arasında değişen bir artış ile 2, 4 ve 6-18 ay arasında verilmelidir.

2002 yılında, inaktive edilmiş çocuk felci aşısı, difteri, tetanoz, boğmaca ve hepatit B aşılarıyla birlikte  kullanılmak üzere onaylandı.

Çocuk felci hastalarına bakım veren kişilerde, uygun bir şekilde aşı olduklarından emin olmalı ve bu hastalar için bakım yaparken hala sıkı hijyen uygulanılmalıdır.

 

Bunları da Merak Edebilirsiniz;

“Osteoartrit (Kireçlenme) Nedir ?”

“Kalp Krizi (Miyokard İnfarktüsü) Nedir ?”

“Bruselloz Nedir, Peynirle Geçer mi ?”

“Diyabet Belirtileri ve Tedavisi”

“Ceviz Saç Dökülmesinde Faydalı mı ?”

“Sivilce Nasıl Geçer ?”

“Mantar Zehirlenmesi Neden Öldürür ?”

“Fındık Kalbi Korur mu ?”

“Selülit Nedir, Nasıl Geçer ?”

“CA 125 Testi Ne İçin İstenir ?”

“Pankreas Kanseri Nedir ?”

“Kistik Fibrozis ve Ter Testi Nedir ?”

“Karaciğer Yağlanması Neden Olur ?”

“Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir ?”

“Akciğer Kanserinde Yaşam Süresi Ne kadardır ?”

“Evde Uyuşturucu Testi Nasıl Yapılır ?”

“Sürekli Yorgunluk Neden Olur ?”

“ALT testi Ne İşe Yarar ?”

“Hacamatın Faydaları ve Zararları Nelerdir ?

 

 

Etiketler:

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.