OSTEOARTRİT (DEJENERATİF EKLEM HASTALIĞI) (ARTROZ): Osteoartrit eklem kıkırdağının ve bunun altındaki kemiğin bozulmasıyla gelişen müzmin bir hastalıktır. Hastalığın oluşum biçimi kesin olarak bilinmemektedir. Osteoartrit 70 yaşın üstündeki insanların % 85′inde bulunur. 45 yaşın altında erkeklerde, 45 yaşın üstünde de kadınlarda daha sık görülmektedir. Henüz kesin olarak bilinmeyen bir mekanizmayla eklemlerdeki kıkırdak dokusu bozulmakta, parçalanmakta ve eklem kıkırdağı altındaki kemik adeta eklem boşluğuna bakar bir durum almaktadır. Kemiğin bu bölgesinde de, anormal olarak çıkıntılar biçiminde yeni kemik dokusu yapılmaktadır. Hastalığın başhca iki tipi vardır. “Primer osteoartrit” denilen tipte, olayı yaratan etken bilinmemektedir. Hastalığın bu tipinde daha çok parmaklardaki eklemlerin, diz , kalça, omur eklemlerinin bozulduğu görülür. “Sekonder osteoartrit” denilen tipte ise hastalığı yaratan bir ya da birkaç neden vardır, örneğin eklemlerde gelişen mikrobik bir iltihap, eklemleri de içeren kemik kırıkları, eklemlere aşırı ve sürekli yük binmesi, şişmanlar, pnömatik makinesi işçileri, hamallarda olduğu gibi, hiperparatiroidizm (Parat hormon fazlalığı) sekonder osteoporoz yaratan etkenlerdendir. Sekonder osteoartrit herhangi bir eklemi tutulabilir.Hastalığın tek belirtisi, etkilenmiş olan eklem ya da eklemlerin özellikle hareket sırasında ağn-masıdır. Bu eklemlerde sabahlan sertlik vardır. Fakat biraz hareketle bu sertlik kaybolur. Oysa romatoid artritte eklemlerde görülen sabah sertliğinin kaybolması için bir ya da birkaç saat gereklidir.

Osteoartritte eklem ağrısı o eklemin ya da eklemlerin hareket ettirümeleriyle artar. Bu ağrı dinlenmeyle kaybolur. Hastalığın bir başka Özelliği de parmaklarda “Heberden nodülleri” ve “Bouchard nodülleri” denilen kemik çıkıntılarının gelişmesidir. Heberden nodülleri daha çok kadınlarda görülür ve bunların ortaya çıkışının kalıtımla ilgili olduğu görüşü destek görmektedir. Osteoartrit vakalarında eklemlerdeki bozuklukları, o eklemlerde önemli hareket kayıplarına neden olabilmektedir. Fakat bu hastalıkta, bozulmuş olan eklemi oluşturan kemiklerin birbirlerine yapışması (Ankiloz) gibi bir durum ortaya çıkmamaktadır. Ancak etkilenmiş olan eklemlerde eklem aralığı daralmaktadır. Diz ve özellikle kalça ekleminin hastalanması halinde yürümede güçlüklerle karşılaşılır.Hastalığın kesin etkili bir tedavisi yoktur. Ağrı dindirici olarak aspirin kullanılması, hastayı önemli Ölçüde rahatlatır. Tedavide ana ilke hastalanan eklemler üzerindeki yükü azaltmak, onları istirahate almaktır. Bunun için özellikle şişman hastaların zayıflatılması, gerektiğinde baston, koltuk değneği gibi bazı yardımcı aletlerin kullanılması, diz ve kalça eklemindeki yükün azaltılmasında etkilidir. Etkilenmiş olan eklemlure sıcak uygulaması ve fizik tedavi uzmanının denetiminde gerçekleştirilecek fizik tedavi, hastanın ağrılarından kurtulmasına önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır. Osteoratrit vakalarında kortizollü ilaçların kullanılmaması gerekir. Gerek görülen vakalarda cerrahi girişimlerle hastaya belli ölçüde yardım edilebilir..