Mesane yani idrar kesesi böbrekten gelen idrarın toplanma yeridir. Böbrekten çıkan idrar, idrar kanalı vasıtasıyla mesaneye gelir ve buraya boşalır. İdrar daha sonra buradan dış idrar yolu kanalı ile dışarı atılır.

Normalde alt karında orta hatta bulunur. Kadında rahimden dolayı daha ön taraftadır. Boş olduğu zaman bir huniyi andırır, dolu olduğu zaman ise bir yumurta gibidir. Ön yüzü çatı kemiklerinin arka yüzüne denk gelir.
Kapasitesi normalde 400-500 cc’dir. Çok dolduğu zaman 2.5 – 3 Litre idrar alabilir. Elastik ve kapasitesi genişlemeye müstaittir.
Mesanenin kas yapısı ve sinir sistemi idrar yapma fonksiyonu ile yakından ilgili olduğundan önemlidir.
Anormal Mesaneler: İki mesane çok nadirdir. Mesane doğuştan kum saati şeklinde olabilir.
Sebepleri

Bakterilerin yerleşmesi veya tahriş edinci bazı ajanlardan dolayı mesane iltihaplanabilir. İltihap oluşmasına neden olan bazı sebepler vardır.

1- Ayak ve bacak üşütmeleri mesane iç zarında kanlanmayı artıracağı için buraya mikroplar kolayca yerleşirler.
2- Müzmin kabızlık, Gebelik, Alkolizm, Sigara bu hazırlayıcı sebeplerden bazılarıdır.
3- Mesane içerisinde idrarın kalması yani artık idrar olması çok defa iltihaplar ile sonuçlanır. Mesane kasını çalıştıran sinirlerin hastalıklarında veya idrar yolunu tıkayan taş v.s gibi nedenler, sonda gibi araçların mesaneye sokulması ile iltihap meydana gelir.
4- Mesane darbelerinden sonra meydana iltihap oluşabilir.
5- Şeker hastalığı veya lösemi (Kan Kanseri) gibi hastalıklar mesane iltihabına neden olabilir.
6- Muayene esnasında mesaneye sokulan aletlerde de hijyene dikkat edilmezse iltihap oluşur.
7- Vücudun başka bir yerindeki iltihap odağından da mesaneye mikroplar kan yolu ile gelebilir.
Belirtiler

1- İdrarın iltihaplı olmasından dolayı mesane duvarını tahriş eder ve mesane bu idrarı atmak için kasılınca sık sık idrara çıkılır. Fakat idrar yaptıktan sonra rahatlama hissi yoktur. İdrar bitmiş gibi olur.

2- Karın altında ağrı vardır.
3- İdrarda kanama vardır. Mikropta görülebilir.
4- İdrar yaptıktan sonra 1-2 ağrılı damla olur.
5- Ateş, titremede görülürse iltihabın böbreğe yayıldığını gösterir.
Tedavi

1- Yatak istirahati sağlanır.

2- Günlük salınan sıvı miktarı artırılır. Günde 10-15 bardak su ( 2.5 – 3 Litre ) amaca kafidir.
3- Ayakaltlarına ve göbek altına sıcak termofor tatbiki yapılır.
4- Mikrobun cinsi tespit edilmişse buna uygun antibiyotikler alınır. Ağrı giderici ve rahatlatıcı ilaçlar alınır.
Bu tedavilere ve koruyucu tedbirlere riayet edilmezse iltihap müzminleşir. Tedavi daha da zorlaşır.