Binlerce yıldır tıbbi özelliklerine saygı duyulmasına rağmen, şimdiki doğal sağlık topluluklarının merkezinde yer alan en yeni besinlerden biridir ve yeni keşfedilen süper gıdalardandır. Araştırmacılar sürekli olarak bu güçlü kök sebzeyle ilişkili yeni sağlık faydaları buluyorlar.

 

Peki Nedir Maca Kökü?

Bilimsel adı Lepidium meyenii olarak bilinen, Peru’nun Andes’lerine özgü bir tür kök sebzedir. Sarıdan mor ve siyah renklere kadar değişen yeşil deriye ve köklere sahip, turp gibi görünen bir sebzedir.

 

Hoş bir tadı olan kök, hasat edildikten ve toplandıktan sonra genellikle toz halinde bulunur. Sadece doğal bir şifalı beslenme kaynağı olmakla kalmaz, aynı zamanda Andes Dağları civarında binlerce yıldır sağlık faydaları için tüketilen güvenli bir süper yiyecektir.

Adaptojen olarak etki eder ve aynı zamanda bir çok önemli mikro besin ve antioksidanlar ile doludur. Cinsel sağlığı ve hormon seviyelerini iyileştirir ve enerji, ruh hali ve belleği geliştirdiği gösterilmiştir.

 

Antioksidanlar Bakımından Zengindir

Maca kökü, vücuttaki glutatyon ve süperoksit dismutaz gibi antioksidanların seviyelerini artıran doğal bir antioksidan görevi görmektedir. Antioksidanlar, zararlı serbest radikalleri etkisiz hale getirmeye, kronik hastalıklarla mücadele etmeye ve hücrelerin zarar görmesini önlemeye yardımcı olur.

 

2014 yılında yapılan bir test tüpü çalışması, macadan alınan polisakkaritlerin yüksek antioksidan aktiviteye sahip olduğunu ve serbest radikal hasarına karşı etkili olduklarını göstermiştir.

 

Çek Cumhuriyeti’ndeki bir hayvan çalışmasında, farelere konsantre bir maca uygulamasının sadece antioksidan durumlarını iyileştirmediği, aynı zamanda karaciğerdeki kolesterol ve trigliserit düzeylerini önemli ölçüde azalttığı ve kan şekerinin azaldığı ve kronik hastalığın gelişmesini önlemeye yardımcı olduğu bulunmuştur. Bu arada, bir başka test tüpü çalışması, maca yaprağı ekstresinin antioksidan içeriğinin nörolojik hasara karşı da koruyabildiğini gösterdi.

 

Antioksidan durumunuzu iyileştirmek, oksidatif stres ve hücre hasarını önleyerek kalp hastalığı, kanser ve diyabet gibi durumların önlenmesi için faydalı olabilir. Ancak, bu umut verici sonuçlara rağmen, kök sebzedeki antioksidanların insanları nasıl etkilediğini anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Enerji, Ruh Hali ve Hafızayı Geliştirir

Düzenli olarak maca tozu kullananlar, kullanmaya başladıktan sonra nispeten hızlı bir şekilde, daha uyanık, enerji dolu ve dinamik olduklarını bildiriyorlar.

 

Klinik deneyler, maca kökünün enerji ve dayanıklılığı olumlu etkileyebileceğini göstermiştir. Pozitif enerji seviyelerini sürdürmek de ruh halini iyileştirmeye yardımcı olabilir ve bazı erken çalışmalar macanın depresyon belirtilerini azaltabileceğini bile göstermektedir.

 

Macanın enerji seviyelerini nasıl artırdığı tam olarak bilinmemekle birlikte, kan şekerindeki yükselmelerin ve düşmelerin önlenmesine ve gün boyu ruh halini ve enerjiyi düzenleyen adrenal sağlığının korunmasına yardımcı olduğuna inanılmaktadır. Enerji seviyesini yükseltmek, kilo alımını önlemeye de yardımcı olabilir.

 

Birkaç çalışma da bellek ve odaklanma için yararlı olduğunu bulmuştur. Aslında, 2011 yılında yapılan iki hayvan çalışması, siyah macanın yüksek antioksidan içeriği sayesinde farelerde hafıza bozukluğunu iyileştirebildiğini ortaya koymuştur.

 

Kadınlar Cinsel Sağlığı Geliştirir

Birden fazla çalışma, çeşitli farklı mekanizmalarla kadın cinsel sağlığına faydalı olduğunu doğrulamıştır. Maca kökü, kadınlarda cinsel işlev bozukluğunu azaltabilir ve seks hareketini artırabilir. Bir çalışma, antidepresanların neden olduğu cinsel işlev bozukluğu olan menopoz sonrası kadınlara olan etkilerini incelemiştir. Bir plasebo ilacı ile karşılaştırıldığında, bu kök sebze cinsel işlevi önemli ölçüde geliştirebilmiştir. Bir başka çalışmanın da benzer bulgulara sahip olması, macanın iyi tolere edildiğini ve libido ile cinsel işlevi iyileştirebildiğini kanıtlamıştır.

 

2008 yılında yapılan bir çalışmada, menopoz sonrası kadınlarda hem psikolojik semptomlara hem de cinsel işlevlere fayda sağladığı bulunmuştur. Aslında, maca altı haftalık tedaviden sonra menopozla ilişkili depresyon ve anksiyeteyi de azaltabilmektedir.

 

Ayrıca kadın seks hormonlarını dengeleyebilir ve hatta menopoz semptomlarını hafiflettiği gösterilmiştir. Hormon düzeylerini dengelemek, üreme sağlığının birçok yönü için çok önemlidir ve infertilite, kilo alımı ve şişkinlik gibi belirtilerin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Östrojen Düzeylerini Dengeler

Östrojen, üreme sistemini düzenleyen birincil kadın cinsiyet hormonudur. Bu hayati hormondaki dengesizlik, şişkinlikten düzensiz adet dönemlerine ve ruh hali değişikliklerine kadar uzanan bir dizi semptoma neden olabilir. Çok yüksek veya düşük olan östrojen seviyeleri, bir kadının yumurtlamasını ve hamile kalmasını da zorlaştırır.

 

Maca kökü hormon düzeylerini dengelemeye ve vücuttaki östrojen miktarını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Uluslararası Biyomedikal Bilimler Dergisi’nde yayınlanan bir çalışma, menopoz sonrası 34 kadına, dört ay boyunca günde iki kez maca veya bir plasebo içeren bir tablet verdi. Maca sadece hormon düzeylerini dengelemeye yardımcı olmakla kalmadı, aynı zamanda gece terlemeleri ve sıcak basmaları gibi menopoz semptomlarını hafifletti ve hatta kemik yoğunluğunu da artırdı.

 

Menopoz semptomlarının azaltılmasına ek olarak, östrojen hormonunun düzenlenmesi ayrıca üreme sağlığının ve doğurganlığın iyileştirilmesine ve aşırı kıllanma, kilo alma ve akne gibi polikistik over sendromu (PCOS) ile ilgili semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir.

 

Erkek Doğurganlığını Artırır

Peki erkekler için yararı nedir? Çalışmalar maca tozunun erkek cinsel sağlığına ve doğurganlığa fayda sağladığını göstermektedir.

 

Peru’da yapılan bir çalışma, sekiz hafta boyunca maca takviyesi verilen erkeklerde cinsel isteğin arttığını buldu. Bu arada, 2001 yılında yapılan bir başka çalışmada, macanın erkek infertilites ile ilgili iki önemli faktör olan sperm kalitesini ve hareketliliğini artırdığı görülmüştür.

 

Ayrıca cinsel işlev bozukluğuna da fayda sağlayabilir. 2010 yılında yapılan bir incelemede, macanın libido üzerindeki etkilerini değerlendiren dört klinik çalışmanın sonuçları özetlenmiş ve çalışmaların ikisinin, hem kadınlarda hem de erkeklerde cinsel işlev bozukluğunu giderdiği ve cinsel istekte bir iyileşme sağladığı bildirilmiştir. Ancak, diğer iki deneme olumlu bir sonuç bulamamıştır, bu yüzden hala daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

 

Besin Değeri

C vitamini, bakır ve demir de dahil olmak üzere mükemmel bir protein, lif ve çeşitli vitamin ve mineral kaynağıdır. Ayrıca, sekiz temel amino asit de dahil olmak üzere 20’den fazla amino asit ve bolca sağlığa yararlı besleyici maddeler içerir.

 

Yaklaşık 2 yemek kaşığı maça kökü tozu aşağıdaki besin değerlerine sahiptir:

 

91 kalori

20 gram karbonhidrat

4 gram protein

1 gram yağ

2 gram diyet lifi

79.8 miligram C vitamini (Günlük ihtiyacın % 133’ü)

1,7 miligram bakır (Günlük ihtiyacın % 84’ü)

4.1 miligram demir (Günlük ihtiyacın % 23’ü)

560 miligram potasyum (Günlük ihtiyacın % 16’sı)

0.3 miligram B6 vitamini (Günlük ihtiyacın % 16’sı)

0.2 miligram manganez (Günlük ihtiyacın % 11’i)

1.6 miligram niasin (Günlük ihtiyacın % 8’i)

70 miligram kalsiyum (Günlük ihtiyacın % 7’si)

0.1 miligram riboflavin (Günlük ihtiyacın % 6’sı)