Kreatinin klirensi testi, böbrek fonksiyonunu değerlendirmek için kullanılan kan ve idrar testlerini ifade eder. Doktor, hastada böbrek yetmezliği veya böbrek tıkanıklığı gibi böbrek fonksiyon bozukluğuna olduğunu düşünürse, kreatinin klirensi testi yapılmasını ister. Bu test hem idrar hem de kan örneği gerektirir. Yani kreatinin klirensi testi için doktorunuz sizden idrar ve kan testi ister. Kreatinin klirensi testi, idrardaki kreatinin düzeyleri ile kandaki kreatinin düzeylerinin karşılaştırabilmek için yapılır.

Kreatinin klirensi testi neden yapılır?

• Böbreklerinizin normal şekilde çalışıp çalışmadığını gözlemlemek
• Böbrek hastalığınızdaki gidişatı takip etmek
• Özellikle yüzde gözler, el bilekleri, karın, uyluklar veya ayak bilekleri çevresinde şişlik
• Böbrek hasarına neden olabilecek ilaçları kullanan kişilerde böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını tespit etmek
• Böbreklerde ağrı varsa
• Yüksek kan basıncı (hipertansiyon )
• Köpüklü, kanlı veya kahverengi idrar
• İdrar miktarında azalma
• İdrar yapma sorunları örn: İdrar yaparken yanma hissi veya İdrar sırasında anormal akıntı veya özellikle geceleyin idrar sıklığında değişiklik
• Böbreklerin bulunduğu bölgenin yakınında sırt ortasında, yanlarda, kaburgaların altında ağrı
• İdrarda kan ve/protein
• Ağır dehidrasyon (vücudun susuz kalması) olup olmadığını kontrol etmek.

Normal kreatinin klirensi değeri nedir ?

1 yaşına kadar: 72 mL/dakika

2 yaş: 55 mL/dakika,

3 yaş: 60 mL/dakika,

4 yaş: 71 mL/dakika,

5 yaş: 73 mL/dakika,

10 yaş: 89 mL/dakika,

20-29 yaş arası kadınlar: 72-110 mL/dakika,

20-29 yaş arası erkekler: 94-140 mL/dakika,

30-39 yaş arası kadınlar: 71-121 mL/dakika,

30-39 yaş arası erkekler: 59-137 mL/dakika,

Bundan sonraki her 10 yıl için ortalama 6.5 mL/dakika azalma olur.

Kreatinin klirensi yüksekliği nedenleri

• Ciddi böbrek hasarı veya kronik böbrek hastalığı
• Böbrek hasarı (şok, kanser veya böbreklere düşük kan akışı gibi durumlardan kaynaklı)
• Vücudun susuz kalması
• Kas yaralanması 
• Yorucu egzersizler
• Yanıklar
• Kas Distrofisi (Bir kas hastalığıdır. Bacak ve kalça bölgesinden başlayarak tüm vücut kaslarınının kuvvetten düşmesi ve hasar görmesi sonucunda hasta hareket kabiliyetini kaybeder.)
• Şok.(Ciddi kanama ve çok ciddi enfeksiyon gibi birçok nedene bağlı tansiyon düşmesini düşük kan basıncına şok denir)
• Yüksek kreatinin klirens seviyelerine karbon monoksit zehirlenmesi, hipotiroidi ve gebelik gibi durumlar da yol açabilir.

Kreatinin klirensi düşüklüğü nedenleri

Kreatinin klirensi düşüklüğü ciddi bir böbrek bozukluğuna işaret edebilir. Böbrek hasarı akut (ani) veya kronik (uzun süreli) olabilir ve zaman içindeki tekrarlanan testlerle tespit edilebilir. Kreatinin klirensi nedenleri şunlardır;

Kanser

Böbreklerde sorunlar

Böbrek yetmezliği

Böbreklere kan akışının çok az olması

Böbreklerin filtreleme birimlerinin hasar görmesi

Mesane çıkışı tıkanıklığı

Kalp yetmezliği

Böbreklere düşük kan akışı

İdrar yolu tıkanıklığı

Kalp yetmezliği

Dehidrasyon (vücudun susuz kalması)

Hayatı tehdit eden enfeksiyon

Şok

Kreatinin klirensi oranı nasıl yükseltilir veya düşürülür?

Kreatinin klirensi yüksekliğinden yahut düşükliğinden muzdaripseniz bir Nefroloji doktoruna başvurmalısınız. Doktor size çeşitli testler uygulayacak durumun nedenine göre gerekli tedaviyi gerçekleştirecektir.