Karında şişlik ve gerginlik başta mide gazı olmak üzere birçok nededen olabilir. Bu nedenle doğru tedaviyi yürütebilmek için gerçek nedenin ortaya çıkarılması çok önemlidir.

En yaygın nedenlerden biri de düzensiz sindirimdir. Sindirim sistemi doğru şekilde çalışırken besinler bir takım kimyasal reaksiyonlar sonucu bileşenlerine ayrılır. Vücut bu bileşenlerden yakıt olarak kullanmak için yapı maddeleri ve enerji üretir. Parçalanmayan yiyecekler ise atık halini alır ve vücut tarafından atılır. Bu atıkların bir kısmı kokusuz gaz halini alır ve bağırsak kanalında kolayca işlenir.

Vücut düzgün bir şekilde sindirim yapamaz ise sülfür içerikli gazlar üretilir ve bağırsak kanalında birikir. Bu gazlar bağırsak kanalını gererek ağrılı karın şişkinliklerine yol açabilir.

Karın şişkinliğine neden olan gazlar aşağıdaki faktörlerle ortaya çıkabilir:

• Laktoz intoleransı
• Hassas bağırsak sendromu
• Gıda alerjileri
• Gaz üreten gıdalar
• Fasulye
• Brokoli, lahana, brüksel lahanası, soğan, enginar ve kuşkonmaz
• Armut, elma ve şeftali gibi meyveler
• Tam buğdaylılar ve buğday kepeği
• Meşrubatlar
• Süt ve süt ürünleri
• Sorbitol ve fruktoz gibi yapay tatlandırıcılar

Karın şişmesinin tek nedeni gaz üretimi değildir. Şişkinlikle beraber ağrı ve rahatsızlığa yol açan diğer nedenler şunlardır:

• Aşırı yemek
• Bağırsak kanalında kısmi tıkanıklıklar
• Kabızlık
• Menstruasyon ve menstruasyon öncesi stres sendromu
• Bağırsak parazitleri
• Divertikülit (bir kalın bağırsak hastalığı)
• Menopoz

Karın şişkinliğinin nedenini tespit etmek için doktor tarafından birçok medikal test yapılır. Öncelikle doktor hastanın tıbbi geçmişini alır ve belirtilerin geçici olup olmadığını anlamak için bir takım fiziksel testler yapar. Doktor belirtilerin geçici olduğuna kanaat getirirse sebebin bir takım alışkanlıkların değiştirilmesiyle çözülebilecek gaz artışı olduğuna teşhis eder.

Alternatif olarak belirtilerin sürekli olduğu anlaşılırsa neden bir sindirim sistemi hastalığı, karın bölgesi organların genişlemesi, karın bölgesinde biriken sıvılar, obezite veya tümörler olabilir.

Karın şişkinliğinin nedenini kesin olarak tespit etmek için daha detaylı olarak şu testler yapılır:

• Hava ya da gaz birikimini anlamak için karın bölgesinden röntgen çekilir.
• İnce bağırsakta bir hasar olup olmadığını anlamak için ince bağırsak röntgeni çekilir.
• Gastrik boşaltma yapılarak midenin sindirim yeteneği ölçülür.
• MR, ultrason ve tomografi taramaları tümör olup olmadığını, genişleyen karın bölgesi organı olup olmadığını ve abdominal sıvı olup olmadığını ortaya çıkarır.
• Emilim ve sindirim bozukluğunu tespit edebilecek testler yapılır. Bağırsakta yağ artışı varsa sindirim hastalığının belirtisidir.
• Metan/hidrojen solunum testleri bir yemek yedikten sonra hidrojen ve metan birikiminin miktarını ortaya çıkarır. Hidrojen ve metan birikimi bağırsakta bakteriyel büyümelere neden olur.

Karın şişkinliğine gaz üretim artışı, kabızlık ya da fazla ciddi olmayan sindirim rahatsızlıkları neden oluyorsa tedavi şunları içerir:

• Lifli gıda tüketimini artırma
• Bitkisel yöntemlerle metabolik (bağırsak) temizliği
• Beslenme alışkanlıklarını değiştirme

Diğer etkili bir tedavi ise vücudun yaşlandıkça kaybettiği doğal sindirim enzimlerini değiştirmedir. İyi bir sindirim sistemi çok çeşitli enzimlerden oluşur, çünkü sindirilen her besin çeşidi parçalanmak için farklı enzimlere ihtiyaç duyar.

Karın şişliği ne iyi gelir? Aşağıda karın şişkinliğini ve gaz üretimini engellemede yardımcı tavsiyeler yer almaktadır:

Meyve ve Sebze
Taze sebze ve meyveler tüketin. Çünkü bunlar bol lif kaynağıdır ve kabızlığı önler.

Bol Su
Bol su içmek sindirim sistemi sağlığının devamını ve bağırsakların nemli kalmasını sağlayarak atıkların sindirim sisteminde ilerlemesini kolaylaştırır.

Karbonatlı İçeceklerden Uzak Durun
Meşrubatlardan ve karbonatlı içeceklerden kaçının. Karbondioksit midede sıkışarak karın şişkinliğine neden olabilir.

İşlenmiş Gıdalardan Kaçının
Doğal ve taze yiyecekler tüketin. Hazır ve paket yiyecekler katkı maddeleri içerdikleri için sindirimleri zordur.

Tuz Alımını Azaltın
Yüksek sodyum içerikli yiyeceklerden kaçının. Fazla sodyum vücudun su kaybetmesine neden olur.

Süt Ürünlerini Dengeli Tüketin
Süt ürünleri tüketimini orta seviyede tutun. Eğer laktoz hassasiyetiniz varsa bu tür ürünlerin sindirimi zordur bu nedenle laktoz içermeyen yiyecekler tüketin.

Aşırı Sıcak ve Aşırı Soğuk Yiyeceklerden Uzak Durun
Çok sıcak ve soğuk yiyeceklerden kaçının. Bunlar yemek sırasında hava girişini artırır.

Kafeinli İçecekleri Bırakın
Kafeinden uzak durun. Kafein uyarıcı etki yaparak sindirim sisteminin aşırı çalışmasına ve yorulmasına neden olabilir.

Yağı Azaltın
Yüksek yağ içerikli yiyeceklerden uzak durun. Bunların sindirimi zordur ve sindirim spazmlarına neden olurlar.

Sabah İlk İş Egzersiz
Özellikle kahvaltı öncesi egzersiz ve hareket bağırsak faaliyetlerini artırır.

Adet Öncesi İlaçlar
Kadınlar adet öncesi sendromunu atlatmak için ilave ilaçlar alabilir. Çünkü bu sendromlar karın şişkinliğine yol açabilir.

Lif Alımını Artırın
Günlük lif alımını kademeli olarak artırarak, 25-30 gramlara çekin. Lif gaz oluşumunu ve şişkinlikleri engeller.

Kolon Testi
Önlem olarak yıllık kolon testi yaptırın.

Beslenme açısından bu alışkanlıklar elde edilirse karın şişkinlikleri, gaz oluşumları ve sindirim hastalıkları riskleri asgariye indirilebilir.