DNA hasarı sonucu, vücudun herhangi bir yerindeki hücrelerin kontrolsüz ve anormal bir şekilde büyüp çoğalmasına kanser denir. Kanserin başlangıç aşamasını tespit etmek hayati öneme sahiptir. Çünkü erken teşhis bu illetten kurtulmamızı kolaylaştırır. Birçok hastalığın ön belirtileri olduğu gibi kanserinde başlangıç ipuçlarını gözlemleyebiliriz.  Kanser hastalığı bulaşıcı değildir.  Bu yüzden kanserli hastanın yakınında bulunmak, ten temasında olmak diğer insanları kansere yakalanma açısından riske atmaz.  Günümüzde 200 den fazla kanser çeşidi tanımlanmıştır. En sık görülen kanser türleri; akciğer, prostat, göğüs, yumurtalık, mesane, kolorektal,  böbrek (böbrek), pankreas ve endometriyal kanserlerin yanı sıra melanom ve lösemidir. Kanserin şimdilik kesin tedavisi olmadığından olası belirtilerini bilmemiz, erken tanı konulmasına ve önlem alınmasına yardımcı olur. Bu yazımızda bahsedeceğimiz belirti ve semptomlar kesin kanseri işaret etmese de, bunlardan birini veya birkaçını yaşıyorsanız ihtiyaten doktorunuza görünmelisiniz. İşte kanserin en önemli nedenleri ve sık görülen belirtileri;

Kanser neden olur?

Kanserin tek bir nedeni yoktur, bir sürü faktörün biraraya gelmesiyle kanser meydana gelir. Sigara ve alkol tüketimi, yanlış beslenme ve şişmanlık kanseri tetikleyen en önemli faktörlerdendir. Kanserin diğer nedenleri şunlardır;

1. Stres, üzüntü
2. Aşırı şeker tüketimi
3. Yanlış beslenme (Markette satılan paketlenmiş gıdaların, kızarmış ve fast food yiyeceklerin sık tüketimi)
4. Genetik
5. Bazı virüs ve mantarlar
6. Tarımda kullanılan hormon ve tarım ilaçları
7. Gıda yoluyla alınan kimyasallar
8. Kumaş boyaları
9. Uzun süre güneş ışığına veya radyosyana maruz kalma
10. Hareketsiz yaşam, uzun süre oturma veya yatma

Kanserin Belirtileri

Yorgunluk, Halsizlik

Beslenme ve uyku düzeninizde bir değişiklik olmadan kendinizi bitkin ve yorgun hissediyorsanız, buna birde zayıflık eşlik ediyorsa olası kanser şüphesi ile doktorunuza başvurabilirsiniz. Not: Yorgunluk ve bitkinlik hali depresyon, stres gibi sinir sistemi hastalıklarına bağlı olarak ta ortaya çıkabilirler.

Vücutta Ödem veya Yumrular

Göğüsler, testis, karın, boyun, kasık veya koltuk altında aniden ortaya çıkan ve uzun süre(3 hafta ve üzeri) düzelmeyen şişlikler tespit ederseniz ilgili doktora göstermelisiniz. Göğsünüzde kızarma, ağrı ve anormal şişliklerde göğüs kanseri belirtilerindendir.

Cilt Lekeleri veya Benler

Birçok insan ergenlikten ve hatta doğuştan itibaren cilt lekeleri veya benler taşıyabilir. Burada dikkat etmemiz gereken lekelerin renk değiştirmesi veya yeni ortaya çıkan ben veya lekelerdir. Bunlar beslenme veya güneşe bağlı ortaya çıkabileceği gibi kanserin ayak sesleri de olabilir. Cilt lekelerinde ani değişimler, birden bire ortaya çıkan benler gözlemlediyseniz doktora görünmenizde fayda olur.

Mide Ekşimeleri

Mide yanmaları ve ekşime genellikle reflü gibi daha basit sorunlara bağlı olmakla beraber mideve yemek borusu kanserlerinde de aynı belirtiler görülebilmektedir. Ayrıca kronik reflü hastalığının yemek borusu ve mide kanserini tetikleyici bir rahatsızlık olduğu; mayıs 2012’de Klinik Gastroenteroloji ve Hepatoloji dergisinde yayınlanan bir çalışma ile ortaya konulmuştur. Yani kronik reflü hastalarının da bu rahatsızlığı en kısa sürede düzetmeye çalışmaları, olası kanser risklerini azaltacaktır.

Sebepsiz Kilo Kaybı

Her kanser türünün en önemli ve ilk belirtilerinden biri nedensiz ve ani gelişen kilo kaybıdır. Göğüs ve akciğer gibi katı tümörlü kanserler ve kolon kanseri başta olmak üzere birçok kanser türünde ani ve sebepsiz kilo kayıpları gözlemlenmektedir. İştah kaybına bağlı olabileceği gibi vücudun toksinleri atmak için geliştirdiği savunma mekanizmasına bağlı olarak normal yemek düzenine bağlı olan hastalarda da kilo kaybı görülmektedir. (Eğer zayıflama için özel çaba sarf etmiyorsanız) ; 1 ay içinde vücut ağırlığınızın %10 unu kaybettiyseniz doktora görünmenizi öneririz. Çünkü kanser hastalarının % 80’inde ani kilo kaybı görülmüştür.

Tekrar Eden Enfeksiyon ve Ateş

Lösemi, lenfoma gibi kanser türlerinde enfeksiyona bağlı yüksek ateş görülme sıklığı artar. Şayet siz de üşütüp hasta olmamışsanız fakat sık sık ateşiniz yükseliyor veya uzun süre yüksek ateş hali yaşıyorsanız nedeninin tespiti için dâhiliye doktoruna başvurun.

Nefes Darlığı

Nefes darlığı bir çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi; akciğer kanserlerinde de sık karşılaşılan belirtilerdendir. Bunun nedeni akciğerlerde oluşan tümörün nefes yolunu daraltması ve nefes alıp vermeyi güçleştirmesi ile ortaya çıkar. Ayrıca 6 haftadan fazla süren öksürük ve ses kısılmaları da gırtlak, tiroid, mide veya akciğer kanseri belirtilerindendir.

Şişkinlik

Özellikle yumurtalı kanserinde mide de açıklanamayan sebepsiz ve uzun süreli şişkinlik ve hazımsızlık hissi görülebilmektedir. Bu belirtiler kalp sağlığından çeşitli basit mide sorunlarına kadar birçok hastalıkta görülmekle beraber olası kanser belirtilerinden de olduğunu unutmayın. Ayrıca bu belirtilere yemek sonrası kuvvetli mide ağrısı da ekleniyorsa mide kanserinden de şüphe edilmelidir.

Bağırsak Problemleri

Normal beslenme düzeninizi değiştirmediğiniz halde, 4 haftadan fazla süren bağırsak sorunu yaşıyorsanız burada da kanser şüphesi akla gelebilir. Özellikle orta yaş üstü hastaların uzun süreli bağırsak sorunlarında doktora görünmeleri önem arzetmektedir.

Yutma Güçlüğü

Bir şey yerken veya içerken boğaz ve yutak kısmında veya sırtta ağrı ve zorlanma hissi oluşuyorsa ve bu uzun sürüp gittikçe kötüleşiyorsa yine olası kanser belirtilerinden biri olabilir diyebiliriz. Bunlar yemek borusu, yutak veya akciğer kanserlerinde karşımıza çıkan sorunlardandır. Belirtilere göğüste sıkışma ve yanma hisside eşli edebilir.

Sarılık

Cildinizde anormal sarılık, gözlerin beyazının koyu renk alması gibi belirtiler karaciğer ve safra kesesi hastalıklarının öncülleridirler. Bunlarda aynı zamanda pankreas kanseri belirtilerindendir.

Tırnaklardaki Değişmeler

Tırnaklarınızda ortaya çıkan değişmeler karaciğer  veya akciğer kanserlerinde de görülmektedir. Aşağıda yazdığımız belirtiler bir çok neden ile ortaya çıksa bile, kanser riskini de göz ardı etmeyin. Bu belirtiler;

1. Tırnak altındaki siyah veya kahverengi lekeler cilt kanserine,
2. Parmak veya parmak uçlarındaki şişlikler ve irileşme, akciğer kanserine,
3. Solgun veya zayıflamış tırnaklar karaciğer sorunları veya kanserine işaret edebilirler.

Karın Ağrıları

Özellikle karnımızın alt kısmı, yumurtalık bölgesi gibi alanda oluşan uzun süreli ağrılar yumurtalık kanserlerinde görülmektedirler. Adet döngülerinizde aşırı değişimler ve sıra dışı adet ağrılarında bir uzmana görünmenizi öneririz. Özellikle hiç doğum yapmamış kadınlar, ailesinde yumurtalık kanseri görülmüş kişiler, meme ve kolon kanseri hastaları yumurtalık kanserinde de yüksek riskli insan gurubundadırlar. Ayrıca rahim kanseri ve lösemide de şiddetli karın ağrıları görülebilir.

Uzun Süren Ağrılar

Vücudumuzun herhangi bir bölgesinde sebepsiz ortaya çıkan ve 4 haftayı geçen ağrılarda kanser ihtimalini ortaya çıkaran belirtilerdendir. Kemik veya testis kanserleri uzun süreli ağrıya sebep olan kanser türlerindendir.

Anormal Kanamalar

1. Büyük abdest veya idrar ile birlikte kanama görmeniz de mesane, böbrek veya bağırsak kanseri riskiniz olduğunun belirtilerindendir. Bu kanlar her ne kadar daha basit olan enfeksiyon, hemeroit veya soğuk algınlıklarında sık ortaya çıksa da kanserin de benzer belirtiler verdiğini unutmayalım.
2. Kadınların adet dönemi arası veya menopoz sonrası kanamaları da rahim kanseri türlerini işaret edebilir.
3. Öksürürken ağızdan kan gelmesi veya kusarken kanlı mukus gelmesi de riskli rahatsızlıklardır. Bunlara yemek borusu veya akciğer kanserlerinde sık rastlanır.
4. Vücutta morarma veya kanın geç durması da diğer sorunlardandır.

Ek Bilgiler

1. Yukarıdaki belirtiler birçok hastalığın belirtisi veya sonucu da olabilirler. Bu yüzden panik yapmadan önce daha basit hastalıkların soruna neden olabileceğini bilmelisiniz.
2. Erken teşhis edilen kanserlerden kurtulma oranı çok yüksektir. Bu yüzden rutin doktor kontrolü önerilir.
3. Şuan için modern tıpta ileri kanser vakalarına kesin çözüm bulunamamıştır. Bu yüzden kişi önce kendi sağlığını önemseyerek; sigara, alkol, aşırı kilo, sağlıksız yiyecekler ve stresten mümkün olduğunca kaçınmalıdır.
4. Televizyonda veya internette kanseri çözdüğünü söyleyip, fahiş fiyatlara ürün satanlara itibar etmeyin. Aktarlarda ucuz fiyata satılan önleyici bitkileri doktor kontrolünde kullanabilirsiniz.
5. Unutmayın kanser için en güçlü silahımız modern tıp ve güçlü bir moraldir.