Hiperkalsemi, kandaki kalsiyum seviyesinin normalin üstünde olmasına denir. Hiperkalsemi, kanda kalsiyum yüksekliğinin tıbbi adıdır. Kalsiyum, kas kasılması, hormon salınımı ve kemik oluşumu gibi çeşitli bedensel işlevlerde çok önemli rolü olan bir mineraldir. Bu mineral, beynin ve sinirlerin düzgün çalışmasını sağlar. Kandaki kalsiyum seviyesi kalsitonin (tiroid bezi tarafından üretilir) ve paratiroid hormonu (paratiroid bezleri tarafından üretilir) tarafından düzenlenir. Ancak bazı kişilerde çeşitli nedenlerden dolayı kandaki kalsiyum seviyesi normalin üstüne çıkar. Böyle bir durum, yukarıda sözü edilen bedensel işlevlerin çoğunu etkileyebilecek hiperkalsemi olarak adlandırılır. Hiperkalsemi teşhisi,yapılacak kan testi ile gerçekleştirilir.

Kandaki normal kalsiyum değeri kaç olmalı?

Kandaki toplam kalsiyum değeri normalde 8.5-10.2 mg/dl aralığındadır. Kandaki kalsiyum düzeyinin 10.8 mg/dL üzerine çıkması durumunda hiperkalsemi söz konusudur. 12 mg/dL’ye kadar hafif hiperkalsemi, 12-14 mgr/dL arası orta derecede hiperkalsemi, 14 mg/dL üzerinde ise ciddi hiperkalsemi tanısı konulur.

Hiperkalseminin nedenleri

• Aşırı aktif paratiroid bezi
• Kanser
• Tüberküloz gibi hastalıklar
• Hareketsizlik (kişi uzun süre hareket etmiyorsa bu durum hiperkalsemiye yol açabilir)
• İlaçlar (örneğin bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar)
• Aşırı kalsiyum takviyesi almak
• Genetik
• Dehidrasyon (Vücudun susuz kalması)
• Hiperparatiroidi
• Hipertirodi
• Böbrek yetmezliği
• Meme, akciğer, renal, baş-boyun kanserleri
• Multiple myeloma, lenfoma ve lösemi hastalığı
• Renal disfonksiyonü
• Kemik kırıkları
• Vitamin D intoksikasyonu
• Paget hastalığı
• HIV enfeksiyonu
• Adrenal yetmezlik
• D vitamini zehirlemesi
• İlaçların yan etkileri (östrojenler, kalsiyum içeren antasitler, Lityum ve tiyazid grubu diüretikler)
• Aşırı kalsiyum ve D vitamini içeren yiyeceklerin, içeceklerin tüketimi

Hiperkalsemi belirtileri

Hiperkalsemi belirtileri kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir. Hafif hiperkalsemi durumunda kişide herhangi bir belirti görülmeyebilir. Bununla birlikte, şiddetli hiperkalsemi olanlarda aşağıdaki semptomlardan bazıları yaşanabilir;

• İştahsızlık
• Aşırı susuzluk hissi duyma, çok su içme isteği
• Mide bulantısı
• Kusma
• Sık idrara çıkma
• Kemik ağrısı
• Böbrek taşı
• Yüksek tansiyon
• Kalp ritim bozukluğu
• Gastrit
• Kabızlık
• Kaslarda güçsüzlük
• Zihinsel karmaşa
• Kas ağrısı
• Eklem ağrısı
• Karın ağrısı
• Kabızlık
• Letarji
• Yorgunluk
• Kas seğirmesi
• Bunama
• Boyun kısalması
• Kemik ağrısı
• Depresyon
• Baş ağrısı
• Halsizlik

Hiperkalsemi nasıl teşhis ve tedavi edilir?

1. Hiperkalsemi’den muzdaripseniz bir Dahiliye doktoruna başvurmalısınız. Doktorunuz size çeşitli testler uygulayacak, Hiperkalsemi’nin nedenini tespit ettikten sonra gerekli tedaviyi gerçekleştirecektir.
2. Doktor, kan testine ilaveten yüksek kalsiyum seviyelerinin altında yatan nedeni belirlemek için CT taraması, göğüs röntgen filmi, MR tarama ve mamogram kullanımı gibi yöntemlere başvurabilir.
3. Hiperkalsemi tedavisi, nedene bağlı olarak değişir. Örneğin hiperkalsemi dehidratasyondan kaynaklanıyorsa, doktor sıvı alımını artırma yoluna gider. Bu durumda günde 10-15 bardak su içmenizi tavsiye edebilir.
4. Hiperkalsemi çeşitli kanser türlerinden dolayı meydana geldiyse doktorunuz kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavisi sürecine geçecektir.
5. Hiperkalseminin nedeni primer hiperparatiroidizm (PHPT) ise, tedavi için paratiroid bezlerini çıkarma amaçlı ameliyat yapılabilir.
6. Doktorunuz Hiperkalsemiyi düşürmek için ilaç tedavisine de başlayabilir.