“Alyuvarların yani kırmızı kan hücrelerinin büyük miktarlarda yıkıma uğraması, tahrip olması parçalanması işlemine hemoliz denir. Hemoliz kanda meydana gelen istenmeyen durumlardandır, kullanılan ilaçların yan etkisi olarak yahut enfeksiyon hastalıklarında hemoliz meydana gelebilir. Hemolizle birlikte alyuvarlar yıkıma uğrar ve zedelenir, içerdikleri hemoglobinin serbest kalıp kana karışır. Hemoliz sonucu bir tür kan hastalığı olan Hemolitik Anemi meydana gelir. Hemoliz tedavisi, bu sorunun nedenine ve ortaya çıkan aneminin türüne bağlı olarak değişir.”

Kırmızı kan hücreleri, kanımızda normalde 110 ila 120 gün yaşarlar. Daha sonra doğal olarak parçalanırlar ve genellikle dalak tarafından dolaşımdan uzaklaştırılırlar. Bu makalemizde hemoliz nedenlerinden bahsedeceğiz, öncelikle hemoliz işleminin yaşandığı kırmızı kan hücreleri hakkında bilgiler verelim;”

Kan, kişinin vücut ağırlığının% 7’sini oluşturur ve kanın bulunduğu miktar kişiden kişiye değişebilir. Örneğin çocuklardaki kan miktarı ile yetişkinlerde bulunan kan oranı aynı değildir. Kan arter damarları denilen kan damarları vasıtasıyla tüm vücutta dolaşan hayat kurtarıcı sıvıdır, yaşamamızda hayati bir rol oynar, vücudumuzun düzgün çalışması için gerekli olan oksijen, beslenme, vitaminler, hormonlar, antikorlar, ısı ve elektrolitleri vücudun farklı yerlerine taşır. İnsan kanında% 78 su ve% 22 katı oluşur. Kan, kırmızı kan hücreleri (RBC), beyaz kan hücreleri (WBC) ve kan trombositler, plazma gibi bileşenlerden oluşur. Alyuvarlar olarak da bilinen kırmızı kan hücrelerinin vücudumuzda çok önemli görevleri vardır. Kırmızı kan hücreleri (diğer isimleri RBC ve eritrosittir) toplam kan hacminin yaklaşık% 45’ini oluşturur. Beyaz kan hücrelerine ve trombositlere kıyasla, kanda en fazla miktar bulunan kan hücreleridir.

Kırmızı kan hücresinin ana işlevi, oksijeni akciğerlerden vücudun diğer dokularına ve hücrelerine taşımaktır. Peki kırmızı kan hücreleri bunu nasıl başarıyor? Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde bulunan, dokularımızın ihtiyaç duyduğu oksijeni vücudun her tarafına taşıyan bir proteindir. Kırmızı kan hücrelerinin içinde bulunan hemoglobin maddesi, kendini nefes alımı esnasında oksijen moleküllerine bağlar. Bir kişi nefes aldığında, atmosferdeki oksijen burun deliğinden vücuda girer ve akciğerlere ulaşır. Akciğerlerde, hemoglobin molekülleri kendilerini oksijen moleküllerine bağlar ve kalbe doğru hareket eder. Kalpten, vücudun geri kalan kısımlarına (kaslar, dokular ve diğer organlar) pompalanır. Hemoglobin molekülleri daha sonra oksijen moleküllerini vücudun hücrelerine salarlar. Temel olarak, hemoglobin oksijeni yüksek oksijen seviyeli alanlardan alır ve onları vücudun düşük oksijen seviyesinde alanlarda serbest bırakır. Böylece, kırmızı kan hücreleri yaşamı sürdüren oksijenin vücudun farklı bölgelerine nakletme işlevini yerine getirir.

Kırmızı kan hücreleri, böbreklerde salınan eritropoietin hormonu etkisi altında eritropoez denilen bir süreçle yalnızca 7 gün içerisinde kemik iliğinde üretilen bir maddedir. Kemik iliğinde olgunlaştıklarında, bu hücreler dalakta yok edilene veya vücuttaki makrofajlar tarafından geri dönüştürülene kadar yaklaşık 3 ay boyunca vücutta dolaşırlar. Bu nedenle, kırmızı kan hücrelerinin genel ömrü yalnızca 3 aydır.

Kırmızı kan hücreleri normalde 110 ila 120 gün yaşarlar. Bundan sonra, doğal olarak parçalanırlar ve genellikle dalak tarafından dolaşımdan uzaklaştırılırlar. Bazı hastalıklar ve süreçler, kırmızı kan hücrelerinin kısa sürede parçalanmasına neden olur. Bunun sonucunda hemoliz denilen istenmeyen durum ortaya çıkar. Bu durum, kemik iliğinin normalden daha fazla kırmızı kan hücresi üretmesini gerektirir. Üretilen ve parçalanan kırmızı kan hücresi arasındaki denge bozulur.

Hemoliz Neden Olur?

1. Vücutta enfeksiyon olması durumunda
2. Bağışıklık sistemi hastalıkları
3. Kullanılan ilaçların yan etkisi olarak (asetaminofen, penisilin ve diğer ağrı kesiciler)
4. Hemodiyaliz veya kalp-akciğer bypass makinesinin kullanımı gibi tedaviler
5. Orak hücre anemisi ve G6PD eksikliği gibi kalıtsal hastalıklar
6. Zehirlere ve toksinlere maruz kalma,Yapay kalp kapakçıkları kullanımı

Hemoliz İçin Hangi Doktora Gitmeli?

Hemoliz durumunda Hematoloji bölümü doktoruna gitmelisiniz. Hemoliz ve hemolizin neden olduğu kan hastalığı olan hemolitik anemi varlığını tespit etmek için doktor sizden tam kan testi ve idrar testi isteyecektir. Durum teşhis edildikten sonra doktorunuz bu duruma neden olan faktörleri araştırıp, gerekli tedaviyi uygulayacaktır.

Hemoliz Nasıl Tedavi Edilir?

Hemoliz tedavisi yani kırmızı kan hücrelerinin normalden erken zamanda parçalanmasının tedavisi, bireyin anemisinin türüne ve kökenine bağlı olarak değişir. Kandaki kız kan hücre üretimini arttırmak için hastaya kortikosteroidler (kortizon ilaçları) ve mineral takviyesi reçete edilebilir. Hemoliz ve hemolitik anemi, tedavi edilmediği takdirde vücutta enfeksiyon oluşumu, böbrek yetmezliği ve kardiyovasküler yetmezlik gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Kanda Hemoliz Negatif Ve Pozitif Nedir?

Hemoliz, kan alımı sırasında kan hücrelerinin çeşitli nedenlerle parçalanması demektir. Bu durumda AST,LDH,K+ ve demir gibi test sonuçları “yalancı pozitif” yani olduğundan yüksek veya total ve direkt bilirubin gibi bazı testler “yalancı negatif” yani olduğundan düşük çıkabilir.