İshal veya diyare dışkının sık olarak sulu veya yumuşak çıkması durumudur.

İshalin Nedenleri

C vitamini veya magnezyumun fazla miktarda alınmasından kaynaklanabilir. İnsan ve hayvan sağlığı açısından en önemli sebepler infeksiyöz hastalıklardır. İshalle beraber karın ağrısı, bulantı ve kusma da görülebilir. İshalin bazı özellikleri başka durumlarda da görülebildiği için ishalin tıbbî tanımı günde 200 gramdan fazla dışkı üretimini içerir.

İshal, kalın bağırsağın yeterince sıvı emmemesinden meydana gelir. Normalde, hem sindirim sürecinin bir parçası olarak, hem de sıvı içmekten dolayı, yemek bol miktarda suyla karışıktır. Dolayısıyla kalın bağırsağa varmadan önce sindirilmiş yemek esas olarak sıvı durumdadır. Kalın bağırsak suyu emerek kalan malzemeyi yarı katı bir hale getirir. Kalın bağırsak zarar görmüş veya yangılıysa su emilmesi engellenir ve sulu dışkı meydana gelir.

İshalin en sıkça görülen nedeni viral enfeksiyon veya bakteriyel toksinlerdir. Sağlıklı yaşam şartlarında ve bol gıda ve su olduğunda ishalli olmak dışında sağlıklı olan bir kişi viral bir enfeksiyondan birkaç günde, en fazla bir haftada kurtulur. Buna karşın hastalıklı veya kötü beslenen kişilerde ishal ciddî su kaybına yol açabilir ve tedavi olunmadığı takdirde hayati tehlike oluşturabilir.

İshal ayrıca daha ciddi hastalıkların bir belirtisi olabilir; örneğin dizanteri, kolera, botulizm veya Crohn hastalığı gibi kronik bir duruma işaret edebilir. Apandisit hastalarında genelde ishal olmasa da apandis patlamasının sık görülen bir belirtisidir. Radyasyon hastalığının da bir sonucudur.
Laktoz toleranssız olanlarda beslenme ishal nedeni olabilir.

İshalin Tedavisi

Hastanın kaybetmiş olduğu suyun yerini alacak miktarda su alması, tercihen suda gerekli tuz ve bazı besinleri de sağlamış olmak için suda elektrolitlerin bulundurulmasıdır. Çoğu kişi için bundan başka bir tedavi gerekli değildir.

Tıbbi Gözetim Önerilen Durumlar

• Bebeklerde ishal,
• Küçük çocuklarda orta derece veya şiddetli ishal,
• Kanla karışık ishal,
• İki haftadan uzun süreli ishal,
• Kramp yapmayan karın ağrısı, kilo kaybı gibi genel hastalıkla ilintili ishal,
• Az gelişmiş ülkelerde seyahat edenlerde ishal,
• Yiyecek hazırlayanlar, çünkü başkalarına bulaştırma olasılığı daha yüksektir.
• Hastane, çocuk bakım, geriyatrik veya rehabilitasyon merkezlerinde ishal.