İdrarda Eritrosit Pozitif Çıkması Nedir ? & İdrarda Eritrosit Yüksekliği Neden Olur ?

  • HASTALIKLAR
  • İdrarda Eritrosit Pozitif Çıkması Nedir ? & İdrarda Eritrosit Yüksekliği Neden Olur ? için yorumlar kapalı
  • 1.251 kez görüntülendi

İdrarda Eritrosit Pozitif Çıkması Nedir ? & İdrarda Eritrosit Yüksekliği Neden Olur ?

İdrar eritrosit yani kırmızı kan hücreleri testi, idrarda RBC (red blood cell yani eritrosit) varlığını belirleyen bir çeşit laboratuvar testidir.

Bu test bir idrar tahlilidir ve idrardaki kanı teşhis etmeye yardımcı olur.

Genellikle rutin “tam idrar tahlili” analizi içinde, lökosit, keton, ürobilinojen, bilirübin, glukoz, protein, pH, dansite gibi diğer parametrelerle beraber bakılır.

Bazı hastalıklar üriner sistem veya böbreklerden idrara kan karışmasına neden olur ve bu nedenle idrar tahlilinde kırmızı kan hücreleri pozitif olur.

İdrarda kan (eritrosit) görülmesine hematüri denir.

Normal şartlar altında eritrositler idrarda bulunmaz. Bununla beraber genelde mikroskobun HPF denilen büyük büyütme alanında 1-2 eritrosit görülmesi normal kabul edilir ancak 1 hafta arayla alınan 3 idrar örneğinde santrifüj sonrasında HPF’de 5 ve daha fazla eritrosit görülmesi hematüri olarak adlandırılır.

İdrarda kan görmek korkutucu olabilir, ancak çoğu zaman hematüri hayati tehlike oluşturmaz. Bununla birlikte, hematüri sebebini araştırmak önemlidir, çünkü zaman zaman ciddi bir durumdan kaynaklanmaktadır.

Bununla beraber idrarda eritrosit olması her zaman bir hastalık varlığı anlamına da gelmez. Bazen benign familyal hematüri denen, nedeni bilinmeyen ama önemsiz durumlarda, ilaç kullanımlarında (basitrasin, amfoterisin, oral antikoagülanlar, heparin, aspirin, bromlu-bakırlı-iyodlu ilaçlar, oksidan ilaçlar), ağır egzersizler ve menstruasyon kanından bulaş gibi durumlarda geçici ve önemsiz eritrosit pozitiflikleri olabilir.

Hematüri makroskobik (idrar rengi kırmızı, çay rengi) veya mikroskobik (sadece mikroskopta anlaşılır), geçici veya sürekli, semptomatik veya asemptomatik (şikayet yok), izole veya proteinüri ile beraber olabilir.

Hematürinin en sık nedenleri genellikle % 20-25 sistit (mesane iltihabı), böbrek taşları, renal tüberküloz, renal tümörler, böbrek enfarktüsü, akut glomerülonefrit, idrar yolu taşları, mesane tümörleri, mesane tüberkülozu, mesane taşları, üretra taşları ve üretrit yani üretra iltihabı’dır.

Tam idrar tahlili testinde bazen idrarda sağlam eritrosit değilde eritrosit içindeki hemoglobin saptanır, buna  hemoglobinüri denir. Genellikle böbrek dışı nedenlere (intravasküler hemoliz) bağlıdır ancak eritrositlerin üriner sistem içinde yıkılmasıyla da oluşabilir.

İdrarın hem dipstick (strip çubuğu) hem de mikroskobik incelemesi ile hemoglobinüri ve hematüri hakkında klinik değerlendirme yapılabilir.

Strip testi pozitif ama mikroskopta eritrosit yoksa miyoglobinüri ve hemoglobinüri’den şüphe edilir. Miyoglobin kas dokusunda oksijen taşıyan proteindir ve her türlü kas hastalıkları ve yaralanmalarında açığa çıkar ve idrara geçebilir.

İdrardaki kan nereden geliyor ?

İdrar tahlili ile belirlenen kırmızı kan hücreleri böbrekler, üreterler, mesane veya üretradan kaynaklanabilir. Bu organlarda kanama olabilir ve idrara eritrositler geçebilir.

Test nasıl yapılır ?

İdrard eritrosit testi için rastgele idrar örneği kullanılır. Bu, günün herhangi bir saatinde verilebilir. Bununla beraber bayanlarda adet döneminde idrar örneği alınmamalıdır.

 

İdrar verirken orta akım idrarı tercih edilir yani hasta ilk idrarını tuvalete yapıp, idrarın orta kısmını numune kabına toplamalıdır.

Kadınlar üretra çevresinde labia ve cildi temizlemek için bir mendil kullanabilir.

Rapora önce makroskobik görünüm yazılır (idrar rengi, bulanıklığı, kokusu..).

Sonra strip testi yapılmalıdır. Renk değişimi pozitifliği gösterir ve eritrosit veya hemoglobin vardır denir. Yeni striplerde noktalı renk değişikliği ile sağlam eritrositlerin de varlığı saptanabilmektedir.

Daha sonra idrar santrifüj edilir ve mikroskobik olarak incelenir. Eritrosit yok veya stripteki renk değişikliğini açklayacak kadar fazla değilse hemoglobinüriden şüphe edilir.

İdrar kiraz kırmızısı renginde, eritrosit yok ve AST, ALT, aldolaz, CK gibi kas hasarını da gösterebilen enzimler kanda yüksekse miyoglobinüri’den şüphe edilir.

Hematüri yani idrarda eritrosit görülen durumlar nelerdir ?

Prostat büyümesi

Prostat kanseri

Akut üriner trakt enfeksiyonları (sistit gibi)

Lupus nefriti

Üriner trakt veya böbrek kanserleri

Üriner taşlar (aralıklı hematüri olur)

Malign hipertansiyon

Glomerüloneritler

Piyelonefritler

Böbrek travmaları

Polikistik böbrek hastalığı

Lösemiler

Trombositopeniler

Ağır egzersizler

Benign familyal veya rekürren hematüri (şikayet yok, proteinüri yok, başka bulgu yok)

Hemoglobinüri görülen durumlar nelerdir ?

Geniş yanıklar

Transfüzyon reaksiyonları (uygunsuz kan nakli, ilaçlara bağlı..)

Febril intoksikasyon (aşırı ateş yüksekliği )

Kimyasal ajanlar (bazı mantarlar, yılan zehiri)

Sıtma

Prostat ameliyatları sırasında kanama

Hemolitik hastalıklar (orak hücreli anemi, talasemi, G6PDH eksikliği anemisi)

Paroksismal hemoglobinüri (idrara düzensiz aralıklarla bol hemoglobin çıkar)

Böbrek infarktüsü (damar tıkanıklığı ile nekrozu, çürümesi)

Baklaya karşı alerji (şiddetli hemoliz olur)

DIC (dissemine intravasküler koagülopati)

Ağır egzersizler

İdrarda eritrosit düşüklüğü nedir, nedenleri nelerdir ?

İdrarda eritrosit zaten normalde görülmez dolayısıyla düşüklüğü diye birşey yoktur. Sadece daha önceki yüksek değerlerinden daha düşük çıkması durumu olur, bu da iyi birşeydir.

Testi etkileyenler

İlaçlar (basitrasin, amfoterisin, oral antikoagülanlar, heparin, aspirin, bromlu-bakırlı-iyodlu ilaçlar, oksidan ilaçlar) ve fazla et tüketimi yalancı pozitiflik yapabilir.

İdrarda başka kırmızı maddelerin (pigmentler) olması (aşırı miktarda pancar yeme, gıda boyaları veya fenazopiridin /Piridyum gibi ilaçlar) da yalancı pozitiflik yapar.

Vitamin C veya askorbik asid, kaptopril, finasterid, yüksek dansiteli idrar, proteinürili idrar yalancı negatiflik yapabilir.

Menstruasyon kanından bulaşta bol eritrosit görülür ama normaldir.

İdrarda eritrosit pozitifliğinin belirtileri nelerdir ?

Bu tamamen olayın nedenine bağlıdır.

Böbrek, mesane ve idrar yolu enfeksiyonları ateş, ağrılı idrar ve idrarda yanmaya neden olabilir.

Diğer hematüri semptomları; karın ağrısı, sık idrara çıkma ve dizüri olabilir.

Bazende benign hematüri, ilaç kullanımları, ağır egzersizler ve adet kanaması sonrası olduğu gibi şikayet yoktur, tesadüfen idrarda eritrositler saptanır.

İdrar raporu nasıl değerlendirilir, idrarda eritrosit 1+, 2++, 3+++ veya 4++++ ne demek ?

Eğer idrarda hiç eritrosit yoksa buna negatif denir ve idrarda kan bulunmadığı anlamına gelir.

İdrarda WBC ve RBC varlığı, idrardaki hücre miktarına göre rapor edilir. Kırmızı kan hücrelerinin varlığı pozitif olarak bildirilebilir; +, ++, +++ (3 artı işaret idrarda daha fazla eritrosit anlamına gelir).

Ama en iyisi mikroskop alanında sayı vermektir. Mesela “her sahada 4-5 eritrosit görüldü” şeklinde bir rapor daha ayrıntılı bilgi verir.

İdrarda eritrosit pozitif çıktı, hangi testler yapılır ?

Hematüri sebebini belirlemek için bir takım testler mevcuttur. Çoğu kişide her teste ihtiyaç duyulmaz.

Kan testleri

Kan testleri böbrek veya hematüriye neden olabilecek diğer hastalıkların kanıtını bulmak için kullanılabilir.

CT taraması

Bilgisayarlı tomografi veya BT taraması, böbreklerin, üreterlerin ve mesanenin yapısını inceleyen radyolojik bir testtir. Böbrek taşları veya böbrek, üreter ve mesane anormallikleri genellikle bir CT taraması ile görülebilir.

Böbrek ultrasonu

Böbrek ultrasonografisi BT taramasına alternatiftir ve CT’de kullanılan boya alerjisi olan kişiler için tercih edilir. Ultrason, böbrek görmek için ses dalgalarını kullanır.

Sistoskopi

Sistoskopide bir kamera ile küçük bir tüp üretra yoluyla mesaneye yerleştirilir. Sistoskopi sırasında, doktor herhangi bir anormallik olup olmadığını belirlemek için mesaneyi inceler.

Anormal doku görülürse biyopsi yapılabilir. Biyopsi, anormal veya kanserli hücrelerin var olup olmadığını belirlemek için dokunun boyanıp mikroskop altında incelenmesidir.

Böbrek biyopsisi

Böbrek (renal) biyopsisi sırasında doktor böbrekten küçük bir doku parçasını çıkarır ve patoloji uzmanı bunu inceler.

Konu ile ilgili açıklamalı videomuzu da aşağıdan izleyebilirsiniz;

 

 

Etiketler:

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.