İdiopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Nedir ? & İdiopatik Trombositopenik Purpura Tedavisi

  • HASTALIKLAR
  • İdiopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Nedir ? & İdiopatik Trombositopenik Purpura Tedavisi için yorumlar kapalı
  • 1.503 kez görüntülendi

İdiopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Nedir ?  & İdiopatik Trombositopenik Purpura Tedavisi

İdiopatik Trombositopenik Purpura (ITP) kanın gerektiği gibi pıhtılaşmadığı bir kanama bozukluğudur. Bu, platelet (trombosit) adı verilen  kan hücresi fragmanından kaynaklanmaktadır.

Trombositler diğer kan hücreleriyle birlikte kemik iliğinde yapılırlar. Trombositler, kan damarı duvarlarındaki küçük kesikleri veya kırıkları kapatmak ve kanamayı durdurmak için birbirine yapışırlar (pıhtı).

“İdiyopatik” nedeni bilinmiyor demektir. “Trombositopenik” kandaki normal trombosit sayısının daha düşük olduğu anlamına gelir. “Purpura” derinin altındaki kanamalardan kaynaklanan mor lekeleri ifade eder.

ITP’ye sahip insanlarda genellikle ciltte veya muköz zarlarda görünen morluklar bulunur. Çürükler, kanamanın derinin altındaki küçük kan damarlarında meydana geldiği anlamına gelir.

ITP’ye sahip bir kişide kanama da olabilir ve ciltte küçük kırmızı veya mor noktalarla sonuçlanır. Bu küçük  noktalara peteşi denir, döküntüye benzeyebilir.

ITP’ye sahip insanlarda aynı zamanda burun kanamaları olabilir, dişçiye gittiklerinde dişeti kanamalarının veya diğer kanamaların durdurulması zorlaşır. ITP’li kadınların menstrüel kanaması normalden daha ağırdır.

Daha geniş kanama hematomlara neden olabilir. Bir hematom cilt altında pıhtılaşmış ya da kısmen pıhtılaşmış kanın bir derlemesidir. Bir yumru gibi görülür.

Beyinde ITP’nin bir sonucu olarak kanama çok nadirdir, ancak meydana gelirse hayati tehlike oluşturabilir.

ITP bir kişiden diğerine geçmez.

İdiopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Türleri Nelerdir ?

ITP’nin iki türü vardır: akut (geçici veya kısa süreli) ve kronik (uzun süreli).

Akut ITP genellikle 6 aydan daha kısa sürer. Çoğunlukla çocuklarda, hem erkeklerde hem de kızlarda görülür ve en yaygın ITP türüdür. Akut ITP genellikle bir virüsün yol açtığı enfeksiyon sonrasında ortaya çıkar.

Kronik ITP uzun süreli (6 ay veya daha uzun) ve çoğunlukla yetişkinleri etkiler. Kronik ITP kadınları erkeklerden 2-3 kat fazla etkiler.

İdiopatik Trombositopenik Purpura’nın (ITP) nedenleri nelerdir ?

Çoğu durumda, otoimmün bir cevabın ITP’ye neden olduğuna inanılıyor. Normalde bağışıklık sistemi, vücudun enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmasına yardımcı olur. Ancak ITP’de, bağışıklık sistemi kendi plateletlerine saldırır ve yok eder. Bunun nedeni bilinmiyor.

Hem çocukluk hem de erişkinlerde idiopatik trombositopenik purpura (ITP) gelişebilir.

ITP, her yıl 1 milyon kişi başına 50 ila 150 yeni vaka ile oldukça yaygın bir kan hastalığıdır. Bu vakaların yaklaşık yarısı çocuktur. Bununla birlikte, düşük trombosit sayısını tespit edebilen rutin kan testleri daha sık yapılmakta olduğundan, ITP vakalarının sayısı artıyor.

İdiopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Belirtileri Nelerdir ?

Düşük platelet sayısına sahip olmak semptomlara neden olmaz. Bununla birlikte, düşük trombosit sayısının neden olabileceği kanamalar aşağıdaki belirti ve semptomlara sahip olabilir:

Ciltte kırmızı lekeler ve kızarıklık  görünebilir. Peteşi denilen noktalar derinin altında kanamalardan kaynaklanmaktadır.

Cildin veya mukoza zeminlerinin (ağızda olduğu gibi)  morarması. Çürükler bilinen bir sebep olmadan ortaya çıkabilir. Bu morarma şekline purpura denir. Daha geniş kanamalar hematomlara neden olabilir.

Burun kanamaları veya diş eti kanamaları, idrarda veya dışkıda kan  görülebilir.

Durması zor olan her türlü kanama ITP’nin bir işareti olabilir. Buna, kadınlarda normalden daha ağır menstrüel kanamalar dahildir.

İdiyopatik Trombositopenik Purpura Nasıl Teşhis Edilir ?

Tıbbi geçmiş, fiziksel muayene ve test sonuçlarına dayanarak teşhis konur.

Tıbbi geçmiş

Kanama belirtileri  ve yaşadığınız diğer belirtiler veya semptomlar
Trombosit sayısını düşürecek veya kanamaya neden olan hastalık öyküsü
İlaçlar veya alternatif tedaviler sonucunda aşırı kanama öyküsü

Fizik muayene

Deride  kırmızı lekeler, cilt ya da mukoza zarlarında morarma ya da morumsu bölgeler.

Kan Testleri

Hemogram.

Bu test kanın küçük bir örneğinde trombosit de dahil olmak üzere farklı kan hücrelerinin sayısını gösterir. ITP’de kırmızı ve beyaz kan hücresi sayısı normaldir.

“Hemogram” için buraya tıklayınız.

Periferik Yayma.

ITP’de trombosit sayısı normalden düşüktür.

Ayrıca trombositlere saldıran antikorları kontrol etmek için Anti-Trombosit Antikor testi yapılır.

Hafif ITP’ye sahip bazı insanların kanamaları az veya hiç yoktur.

İdiyopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Tedavisi Nasıldır ?

İdiyopatik trombositopenik purpura (ITP) tedavisi, ne kadar sıklıkla kanama olduğuna ve trombosit sayısına dayalıdır. Bazı durumlarda tedavi gerekli olmayabilir.

İlaçlar genellikle tedavinin ilk seyrinde kullanılır. Çocuklar ve yetişkinler için kullanılan tedaviler benzerdir.

Daha hafif ITP vakalarına sahip olanların belirtilerini ve trombosit sayılarını izlemekten başka tedaviye ihtiyacı olmayabilir. Bununla birlikte, trombosit sayısı çok düşük veya kanamayla ilgili sorunlar yaşayan ITP’li yetişkinler tedavi edilmektedir.

Çocuklarda görülen akut (kısa vadeli) tip ITP, genellikle birkaç hafta veya ay içinde ortadan kaybolur ve herhangi bir tedavi gerektirmez. Daha hafif ITP vakalarına sahip olan çocuklar, trombosit sayılarının normale dönmesini sağlamak için izleme ve takip dışında tedaviye ihtiyaç duymayabilir. Sadece morarma (purpura) dışında kanama semptomları olan çocuklar tedavi edilir.

İlaçlar

ITP’nin tedavi edilmesi gerekiyorsa, ilaçlar sıklıkla önce denenir. Prednizon gibi kortikosteroidler, yaygın olarak ITP’yi tedavi etmek için kullanılır.

Trombosit sayımını artırmaya yardımcı olan immün globulin ve anti-Rh (D) immünoglobülini diğer seçeneklerdir. Monoklonal antikor rituksimab, ITP’nin tedavisinde sıklıkla kullanılır.

İlaçlar splenektomi adı verilen dalağın ameliyatla alınması işlemi ile birlikte de kullanılabilir.

Steroidler, immünoglobulinler veya splenektomi yardımcı olmazsa, iki yeni ilaç-eltrombopag ve romiplostim-ITP’yi tedavi etmek için kullanılabilir.

Diğer Tedaviler

Trombosit transfüzyonları

Ağır kanaması olan ITP’li bazı kişilerin trombosit nakline ve hastaneye yatırılmasına ihtiyaç duyulabilir. Bazı insanlar ameliyat olmadan önce trombosit transfüzyonuna ihtiyaç duyarlar. Bununla birlikte, ITP’li birçok insan trombosit transfüzyonuna ihtiyaç duymaz.

Aspirin ve ibuprofen, kanama şansını artıran yaygın ilaçlardır. ITP’ye sahip kişilerin uzak durması gerekir.

İdiyopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Nasıl Önlenebilir ?

İdiyopatik trombositopenik purpura (ITP) önlenemez, ancak komplikasyonları önlenebilir.

Eğer ITP hastasıysanız size önerilerim ;

Hangi ilaçları alabileceğiniz konusunda doktorunuzla konuşun. Doktorunuz size aspirin veya ibuprofen gibi trombositleri etkileyebilecek ve kanama riskinizi artırabilecek ilaçlardan kaçınmanızı söyleyecektir.

Kendinizi morarma veya kanamaya neden olabilecek yaralanmalara karşı koruyun.

Herhangi bir enfeksiyon gelişirse derhal tedavi arayın. Doktorunuza ateş gibi enfeksiyon belirtilerini bildirin. Bu, dalağınız alınmışsa çok daha önemlidir çünkü bağısıklığınız zaten düşüktür.

Vitaminler, takviyeler ve bitkisel ilaçlar da dahil olmak üzere aldığınız tezgah üstü ilaçların hepsini doktorunuza bildirin. Bu ürünler, kanama riskinizi artıran maddeler içerebilir.

Gebelikte İdiyopatik Trombositopenik Purpura

Hamile olan ve ITP’ye sahip olan kadınlarda ITP genellikle bebeği etkilemez. Bununla birlikte, ITP’ye sahip annelerden doğan bazı bebekler, doğumdan hemen sonra düşük sayıda trombosit ile doğarlar veya gelişirler.

Trombosit sayıları, herhangi bir muamele görmeden hemen hemen normale döner. Tedavi trombosit sayısı çok düşük olan çok az bebeğin iyileşmesini hızlandırabilir.

Gebelikte İTP tedavisi trombosit sayısına bağlıdır. Tedaviye ihtiyaç duyulursa, doktor tedavinin doğmamış bebeğe olası etkilerine yakından bakacaktır.

Daha hafif ITP vakalarına sahip kadınlar genellikle gebelik boyunca tedavi almayabilir. Çok düşük trombosit sayısı veya kanaması olan gebe kadınların doğum sırasında veya sonrasında ciddi ağır kanamalar görme olasılığı daha yüksektir. Ciddi kanamayı önlemek için, bu kadınlar genellikle tedavi edilir.

İdİyopatik Trombositopenik Purpura (ITP) için Görünüm Nedir ?

Çoğu çocuk ve yetişkin için, ITP ciddi veya hayatı tehdit eden bir durum değildir.

Akut ITP çocuklarda genellikle birkaç hafta veya ay içinde kendiliğinden kaybolur ve geri dönmez. Çoğu çocuğun ITP’sinde, trombosit sayısı 6 ay içinde normale döner. Tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir.

ITP’si tek başına kaybolmayan yaklaşık yüzde 5’lik az sayıda çocuk tıbbi veya cerrahi tedaviye daha fazla ihtiyaç duyabilir.

Kronik ITP her bireye göre değişir ve uzun yıllar sürebilir. Şiddetli kronik ITP formlarına sahip kişiler bile on yıllardır yaşayabilir. Kronik ITP’li birçok kişi bir noktada tedaviyi bırakabilir ve güvenli bir trombosit sayısı elde edilebilir.

Etiketler:

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.