Hazımsızlık nedir diye sorduğumuzda çevremizde çok az kişiye rastlarız. Yemek yedikten sonra ve bir şeyler içtiğimizde çok sık rastladığımız bir durumdur. Tıp dilinde dispepsi olarak adlandırılır ve kendi basına bir hastalık olarak kabul edilemez daha çok altında yatan bir sorunla ilgilidir.

Hazımsızlık neden olur diye sorarsak hazımsızlık ana nedeni olarak mide çeperindeki koruyucu tabakanın asit nedeniyle zedelenmesi ve bozulmasıyla ortaya çıkar ve ağrılara neden olabilir. Midede asit dengelerini bozan çeşitli sebepleri ise yazımızın devamında birlikte öğrenebiliriz.

Hazımsızlıkta ağrı genel olarak karnın üst kısmında ya da göğüste hissedilir. Öbür yandan hazımsızlık çekenler genellikle şişkinlik hissi karında bir doluluk hissi ve mide yanmasından şikayet ederler. Sık olarak geğirme ve gaz çıkarma ihtiyacı hissedilir. Ağız ve dilde acı bir tat olur. Hazımsızlığa eşlik eden belirler bulantı, iştah kaybı ve kusma eşlik eder.

HAZIMSIZLIK NEDEN OLUR?

Hazımsızlık mide yanması ve benzer nedenlerle ortaya çıkabilir. Hazımsızlık kişiden kişiye farklı sebeplerle ortaya çıkabilir. Sebeplerine baktığımızda yeme hızından strese kadar birçok ayrı etken görebiliriz. Bazen birkaç sebep hazımsızlık üzerinde etki gösterebilir.

Yeme Şekli

• Gün içindeki yemek öğünlerimizde büyük tabaklara ve porsiyonlara yer vermek, fazla yemek yememiz midenin daha fazla asit üretmesine neden olabilir. Fiziksel olarak mideyi çok doldurmak mideye baskı yapacağından ve bu durum mide asidinin yemek borusuna doğru kaçmasına yol açar.
• Düzensiz ya da çok hızlı yemek yemek midedeki asit oranının normal orana dönmesi için yeterince zaman tanımaması anlamına gelir.
• Ev ve iş koşullarında yaşanan yoğunluk sebebiyle sık ve düzensiz hızlı şekilde öğünlerin geçiştirilmesi hazımsızlığa yol açar.
• Hareket halinde veya uyumadan hemen önce yemek yemek, mide asidinin yemek borusuna doğru çıkmasına yol açar. En son yediğimiz yemekle yatağa girme arasında en az 3,5 saat olması doktorlar tarafından tavsiye edilir.
• Yemek yemeden önce yatmak hem hazımsızlığa hemde kalitesiz bir uyku yaşamanıza sebep

Gıda Tercihleri

• Yağlı yiyecekler midede sindirilmesi zor olduğu için daha uzun süre kalır
• Yemek borusuyla mide arasındaki halka biçimindeki büzgen kas dediğimiz bir kas gurubu vardır. Bu kas gurubu asit ve yiyeceklerin midede kalmasına ve tekrardan yukarı çıkmamasını sağlar.
• Nane ve çikolata gibi yiyeceklerin bu kas gurubu üzerinde kasları gevşetici bir özelliği olur ve bu da Mide asidinin tekrar yemek borusuna çıkmasına sebep olur.
• Baharatlı yiyecekler, kekik acı biber, domates, soğan hazımsızlığı tetikler bunlardan ve asitli gıdalardan kaçınmak gerekir.

İçecek Tercihleri

• Kafein Ve alkollü içeceklerde midede asit oranını arttırdığı için uzak durmamız gereken besinlerdir.
• Çok yemediğimiz ve düzenli yediğimiz halde halen hazımsızlık şikayetlerimiz varsa içeceklerimize dikkat etmeliyiz.
  .Çok sıcak olan içecekler ve sebze suları da hazımsızlığı tetikleyici sebeplerdendir.

Hamilelik

• Hamilelik döneminde hamilelikle beraber hormon değişimleriyle beraber sindirim ile ilgili problemler yaşanabilir. Mide yanması, hazımsızlık, bulantı gibi hazımsızlık şikayetleri artar. Bunun için anne adayları doktoruyla görüşerek hangi tedbirleri alabileceklerini doktorlarına danışabilirler. Hamilelik döneminde doktorun tavsiye etmediği hiçbir bitkisel çözüm ya da ilaçlar kullanılmamalıdır.
• Hamilelik döneminde anne karnında gelişen ve büyüyen bebek normal olarak anne adayının sindirim sistemine baskı yapar. Bu baskı sonucu annenin sindirim şikayetlerine yol açabilir.

Diğer Hazımsızlık Nedenleri

• Sıkıntı ve stres.
• Kalp, astım, romatizma ve tansiyon ilaçlar, doğum kontrol  hapları, antibiyotikler ve diğer bazı ilaçların kullanımı
• Fazla kilolu olmak ve hareketsiz kalmamak.
• Sigara içmek.
• Mideye ve vücudumuza baskı yapacak kadar dar kıyafetler giymek.
• Sürekli olarak az hareket etmek.

Hazımsızlığa Ne İyi Gelir?

• 45 yaş üstü kişilerde hazımsızlık şikayeti var ise hazımsızlıkla kendi kendine baş etmek yerine ilk olarak bu hastalık’da uzman bir doktora başvurmaları daha sağlıklı olacaktır.
• Bunun haricinde hazımsızlık belirtileri haricinde ani kilo kaybı iştahsızlık, kusma koyu renkte idrar, yutkunma anında zorlanma ya da ağrı gibi şikayetleriniz olursa yaş fark etmeksizin zaman kaybetmeden bir doktor muayenesine gerekir.
• Hazımsızlık genelde kendiliğinde bir iki saat içinde kendiliğinden geçer ya da eczanelerde reçetesiz satılan mide asidi düzenleyici ilaçlar ile mide rahatsızlığından kurtulabilirsiniz.
• Bunun yanı sıra hazımsızlığı ilk başta önlemek için yapabileceklerimizde vardır bunlar ise şöyle;
• Gün içinde yağ oranı az yiyecekler tüketilmelidir.
• Ağır yiyeceklerden ve gece geç yediğimiz öğünlerden kaçınılmalıdır.
• Hızlı yemek yeme alışkanlığımızdan kaçınılmalı ve yemeklerimiz iyice öğüterek yutmalıyız.
• Hızlı yemek yeme alışkanlığı ilk zamanlarda sizi zorlayabilir ama zamanla buna alışabilirsiniz ve hızlı yemek yemeyi hayatınızdan çıkartırsınız.
• Alkollü, kafein içeren içecekler ve gazlı içecek tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Ağrı kesici aspirin veya doktor tavsiyesinde olmayan ilaçlar kullanıyorsanız bunlara ara vermelisiniz.
• Kullandığınız diğer ilaçların hazımsızlığa yol açtığını düşünüyorsanız ilacı kendiniz bırakmak yerine doktorunuza danışarak tavsiyeler alabilirsiniz.
• Vücudunuzun dinlenmesine zaman ayırın.
• Stresleriniz den kurtulmanın ya da azaltmanın yollarını arayın. Stres vücuttaki çeşitli hormonlar üzerinde etkili olurlar ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olurlar. Midemizde bu olumsuzluktan nasibini alır.

Hazımsızlık Nasıl Giderilir?

• Hazımsızlığınızın başka bir hastalıktan kaynaklanmadığını bildiğiniz durumlarda kendinizde hazımsızlığı geçirmek için kolay yöntemlere başvurabilirsiniz.
• Eczanelerde reçetesiz satın alabileceğiniz, mide asidini düzenlemeye yardımcı olan hazımsızlık ilaçları alabilirsiniz. Evinizde ilaç dolabınız böyle bir ilacın olması fazla kaçırdığınız bir yemek ya da içecek sonrası işe yarayabilir.
• Evde kendinizin hazırladığınız kafeinsiz bir bitki çayı ya da sade su hazımsızlığı gidermekte size yardımcı olacaktır.
• Yemek sonrası hafif tempoda bir yürüyüş hazımsızlık konusunda size yardımcı olacaktır. Evde yapabileceğiniz hafif bir egzersizde midenin çabuk rahatlamasına neden olacaktır.
• Nane yağı hazımsızlık için genellikle önerilir ama unutulmamalı ki mide yanması şikayete olan hastalarda nane yağı durumu daha da kötüleştirebilir.

Hazımsızlık Nasıl Teşhisi Nasıl Konulur?

Hazımsızlığı teşhis etmek için doktor önce hastanın daha önce geçirdiği hastalıkları ve şikayetçi olduğu belirtileri dinle muayene yapar. Gerekirse hastanın mide ve bağırsak röntgenini ister.
Endoskopi, hazımsızlık şikayetlerinde bağırsağın mide ve yemek borusunu görüntülenmesini sağlayan tetkik yöntemlerinden birisidir.
Hazımsızlık teşhisi yapılırken reflü veya enfeksiyon ihtimallerini elemek üzerine testler ve tetkiklerde yapılır.