Dermoid kisti, saç, diş, tırnak, kemik, sinir gibi dokulardan oluşan genellikle iyi huylu bir kist çeşididir. Değişik dokulardan oluştukları için görünümleri diğer kist çeşitlerinden farklıdır. Boyutları 1-40 cm gibi geniş bir aralıkta olabilir.Genellikle 20-40 yaş arası kadınlarda görülür. Çoğu durumda yumurtalıklarda görülürken boyunda, beyinde, kulakta, dudakta, göz kapağında, ciltte, burunda da oluşabilirler.

Yumurtalıklarda dermoid kisti, her türlü vücut dokusunu oluşturma kabiliyetini koruyan hücrelerden gelişir.Yumurtalık dermoid kistleri anne karnındaki bebeğin gelişimi sırasında rol oynayan üç dokudan (endoderm / mesoderm / ektoderm) kaynaklanır.Dermoid kist içinde salgı bezleri bulunduğundan koyu kıvamlı, sarı ya da kahverengi yoğun bir sıvı bulundurur. Dermoid kist içinde saç, diş, kemik, kıkırdak, sinir, diş gibi dokular büyür.Embriyonik gelişim sırasında bu yapıların yumurtalıkta kalmasıyla da oluşabilir.

Bir çok dermoid kisti, özellikle küçük boyularda, doğrudan belirtilere sebep olmaz. Bununla birlikte dermoid kist büyüdükçe bazı belirtilere sebep olabilir.Belirtileri gösteren kistler genellikle kadınlarda kasık veya mesaneye baskı yapan büyük dermoid kistlerdir. Bu belirtiler:

• Karın ağrısı,
• Kasık ağrısı veya elle hissedilebilen bir kitle,
• Anormal kanama,
• İdrar yapma zorluğu,
• Sırtın alt kısmında hissedilen basınç ve ağrı hissi,
• Cinsel ilişki sırasında ağrı ve rahatsızlık,
• Ani kilo artışıdır.

Eğer güçlü bir ağrı, baş dönmesi ve ateş varsa acilen bir hekime başvurulması tavsiye edilir.

Hastalığın evresine ve hastanın yaşına bağlı olarak farklı yöntemler seçilebilmektedir. Dermoid kistlerin ilaçla ya da bitkisel tedavi yöntemi yoktur.

Gözlem

Herhangi bir rahatsızlık vermiyorsa ve dermoid kistin küçük bir boyutu varsa,kistingözlemlenmesi önerilir. Hasta ultrason kullanılarak düzenli olarak muayene edilmektedir. Kistin boyutu gözlemlenir. Genellikle çocuk ve genç kadınlarda bu yöntem daha çok tercih edilir.

Cerrahi Müdahale

Çoğu durumda, tespit edilen dermoid kist için cerrahi kaçınılmazdır. Ameliyat sırasında sağlıklı yumurtalık içindeki kist çıkarılır. Eğer hasta doğurganlık çağındaysa, yumurtalıkların korunmasına dikkat edilir. Operasyonun menopoza giren kadınlarda yapılması durumunda tüm yumurtalığın kistle alınmasına karar verilebilir.

Laparoskopi: Karında 3 küçük kesikten takılan cerrahi aletlerle bir kamera yardımı ile gerçekleştirilen cerrahi bir tekniktir. Kist çıkarıldıktan sonra açılan kesikler dikilir ya da yapıştırılır. Hastanede kalış süresinin kısalması, kan kaybının azalması ve yara enfeksiyonu görülmemesi gibi avantajları vardır.

Laparotomi (açık ameliyat): Laparoskopi mümkün değilse veya acil dermoid kist ameliyatı yapılması gerekiyorsa, bu yöntem kullanılır.Genellikle 10 cm’den daha büyük kistler için açık ameliyat tercih edilir.Sezaryene benzer bir kesik ile yapılır,dermoid kist çıkarılır.

Laparoskopik müdahaleden sonra, istisnai durumlar olmadıkça hastalar ertesi gün taburcu edilir. (örneğin, kan kaybı nedeniyle hastanın kan dolaşımı gerektirmesi vb.)
Hastalar açık ameliyattan 2 gün sonra genellikle taburcu edilirler. İyileşme süresi genellikle iki haftadır.