1 İlk Belirtiler

Alerjik rinitin, vücudun alerjenlerle ilk temas ettiğindeki belirtileri şunlardır:

• Burunda, ağızda ve gözlerde kaşıntı, yanma
• Koku duyusunun azalması
• Burun akıntısı
• Hapşırma
• Göz sulanması

2 Sonraki Belirtiler

Sonradan ortaya çıkabilecek belirtilerse şunlardır:

• Burun tıkanıklığı
• Öksürük
• Kulak tıkanması
• Boğaz ağrısı
• Burun şişmesi
• Gözün etrafında morluklar
• Göz altı şişmesi
• Yorgunluk ve rahtsızlık
• Baş ağrısı

Alerjik rinit şu olaylar neticesinde ortaya çıkar:

1.Vücudun Yabancı Madde Algılaması ve Antikor Üretmesi

Bazı insanların bağışıklık sistemi polenleri, hayvan tüylerini, ev tozu akarlarını, tozu veya küfü yabancı bir madde (alerjen) olarak algılayıp, antikor üretmeye başlar.

2.Antikorların Histamin Salgılatması

Antikorlar da histamin gibi birçok kimyasal salgılanmasına neden olurlar.

3.Histamin Birikmesi

Histamin ise burnun iç dokusunda birikerek şişmeye ve iltihaba neden olur. Ayrıca aşırı mukus üretimini tetikler. Böylece alerjik rinit adı verilen bu sorun ortaya çıkar.

Alerjik rinit maalesef tamamen giderilemeyen bir problemdir. Ama etkilerini en aza indirmek için şunlar yapılabilir.

1.Alerjenlerden kaçınmak

Alerjenlerden her zaman uzak durmanız mümkün olmayabilir. Ama mümkün olduğunca onlardan uzak durmaya çalışın. Örneğin, havanın en fazla polenle dolu olduğu zaman öğlen saatleridir. Bu saatlerde dışarı çıkmamaya çalışın. Ya da küfe alerjiniz varsa, evde küflü olan yerleri bulun ve bunları temizleyin.

2.Burnu Sürekli Temizlemek

Eczanelerde bulabileceğiniz saline solüsyonları ile burnunuzu sürekli temizleyin. Böylece alerjenler burnu fazla tahriş etmeden onları etkisiz hâle getirebilirsiniz.

3.Antihistaminler

Antihistaminler histamin salgılanmasını engelleyip, alerjiyi azaltır. Antihistaminlerin bazıları ağız yoluyla alınabilirken, bazıları ise burun spreyleri veya damlaları şeklindedir. Genelde iyi sonuç verirler.

4.Kortikosteroidler

Burun kortikosteroid spreyleri alerjik rinit tedavisindeki en etkili yöntemdir. Sürekli kullanıldığında en iyi işe yarar. Yetişkinler gibi çocuklar da kullanabilirler.

5.Dekonjestanlar

Dekonjestanlar da ayrıca burun tıkanıklığı belirtilerini aza indirmede yardımcı olur. Ama üç günden fazla kullanılması önerilmez.

6.Alerji İğneleri

Alerji belirtileri sizi çok rahatsız ediyorsa tavsiye edilen bir yöntemdir. Sadece saman alerjisi gibi belli alerjiler için kullanılır. Her bir iğne bir öncekinden daha büyüktür ve siz belirtileri kontrol edebilecek duruma gelinceye kadar devam eder.

• Yılın her döneminde görülen ve hastanın sürekli olarak rahatsız olmasına yol açan bu hastalık ciddi bir konudur. Hastalar kesin bir tedavi yöntemi olmaması sebebiyle hayat boyu zorluklar ile karşı karşıya kalabilirler.
• Kalıcı alerjik rinit nedenlerinden olan ev içi tozlar en ciddi sorunlara yol açan türdür. Hastanın evini sürekli olarak temiz tutmasını gerektirir. Evi temizleme aşamasında da hastanın tekrar alerjisinin artmaması havaya toz dağıtan aletlerden kaçınması gerekmektedir. Özellikle kullandığınız elektrikli süpürgenin su ile çalışıyor olması sağlığınız için bir zorunluluktur. Su kullanmayan elektrikli süpürgeler havaya gözle görülemeyen toz parçacıkları püskürtmeleri nedeniyle alerjiyi tetiklemektedir. Ayrıca evinizin temizliği için su ve deterjan kullanmanız zorunludur.
• Pek çok hasta ev temizliklerinin belirli aralıklarla yapılmasını tavsiye etmektedir. Evin tozlanmaya başlaması alerjinizin kötüleşmesine sebep olacağı için temizlik işlerinizi de çok daha zorlu bir konuma getirecektir.

• Alerji testi alerji uzmanları tarafından uygulanan ve 3 farklı çeşidi olan bir testtir. Kan testi, deri testi veya elemeli diyet.
• Alerjenlerin de 3 farklı çeşidi mevcuttur. Hava yolu ile etkileyenler, yemek yolu ile etkileyenler ve temas ile etkileyenler.
• Alerji testinin çalışma şekli sizi hafif düzeyde bir alerjene maruz bırakmak ve etkilerini gözlemek üzerine kuruludur.

Alerji testi neden yapılır?

Dünya Alerji Organizasyonu’na göre her yıl 250,000 insan alerjiler nedeniyle hayatını kaybetmektedir.Bu nedenle alerjilerin öğrenilmesi hayati öneme sahiptir.Alerji testine nasıl hazırlanılır;Teste hazırlık aşamasında yaşam tarzınız, aile geçmişiniz ve daha fazlası ile ilgili sorular sorulur.Test sonuçlarını etkilememesi için test başlamadan önce kullanımının bırakılması gereken ilaçlar vardır.

• Antihistaminler
• Belirli reflü ilaçları (Pepcid)
• Anti- IGE astım ilaçları (Xolair)
• Benzodiazepin (Valium, Ativan)
• Trisiklik antidepresanlar (Elavil)

1.Deri Testi

Deri testi kendi içerisinde 3’e ayrılır. Kaşıma, deri içi, yama testi.
Kaşıma
Alerjen madde bir sıvının içerisinde yerleştirilir. Ardından sıvı özel bir tüpe yerleştirilir ve derinizin belirlenmiş noktasına yerleştirilir. Size etki edebilmesi için derinizi çok hafif delecek şekilde tasarlanmış bir alet kullanılır. Yerleştirme işleminden sonra durumunuz yakından incelenir. Eğer testi uygulandığı nokta kaşınıyorsa ya da kızarıp şişiyorsa alerjiniz var demektir.
Kaşıma testi işe yaramaz ise alerjen iç derinize iğne ile enjekte edilir ve durumunuz tekrardan yakından incelenir.
Yama testinde ise alerjen içeren yapışkan bir yama derinize yapıştırılır. Diğer testlerden farklı olarak bu yama üzerinizde 48 saat kalır ve kaldırılır. Ardından 72 ve 96 saatlik testler uygulanır.

2.Kan Testi

Eğer deri testlerine karşı ağır tepkiler gösteriyorsa vücudunuz size ilk olarak kan testi uygulanması önerilir. Sizden alınan kan laboratuvar ortamında incelenir ve belirli alerjenlere karşı savaşması gözlenir.

3.Elemeli diyet

Alerjinizin yediğiniz yiyeceklerden kaynaklandığı biliniyorsa ya da şüpheleniliyorsa doktorunuz belirli yiyecekleri diyetinizden çıkartır. Bir süre sonra bu yiyecekler tekrar diyetinize eklenir ve aradaki farklar gözlemlenir. Vücudunuzun tepkileri sayesinde alerjiniz olan yiyecekler belirlenir.

Alerjik Rinit hastalığında 2-3 yaprak taze tereyi sapıyla birlikte çiğneyin. Bunu kullanmaya başladığınız anca sizi iyileştirmeye başlayacaktır. Ayrıca 1 tatlı kaşığı lavantayı bir bardak suya ilave ederek 7-8 dakika kaynatın ve suyunu için.

İbrahim Saraçoğlu

Profesör Doktor