Akut Böbrek Yetmezliği (Akut Renal Yetmezlik) Nedir ?

  • HASTALIKLAR
  • Akut Böbrek Yetmezliği (Akut Renal Yetmezlik) Nedir ? için yorumlar kapalı
  • 1.036 kez görüntülendi

Akut Böbrek Yetmezliği (Akut Renal Yetmezlik) Nedir ?

Akut böbrek yetmezliği, böbreklerin aniden kandaki atık maddeleri filtreleyememesi sonucu ortaya çıkar.

Akut böbrek yetmezliği – akut böbrek yetmezliği veya akut böbrek hasarı olarak da adlandırılır – birkaç saat veya birkaç gün içinde hızla gelişir.

Akut böbrek yetmezliği, özellikle yoğun bakıma ihtiyacı olan kritik hastalardaki hastaneye yatırılan insanlarda daha sık görülür.

Akut böbrek yetmezliği ölümcül olabilir ve yoğun bir tedavi gerektirir. Bununla birlikte, akut böbrek yetmezliği geri dönüşümlü de olabilir. Olay tamamen altta yatan nedene bağlıdır.

Akut böbrek yetmezliğinin bulguları ve belirtileri şunlardır:

    İdrara çıktıktan sonra idrar çıkışı bazen normal kalmasına rağmen azalmıştır.
    Sıvı tutulumu  bacaklarda, ayak bileğinde veya ayakta şişmeye neden olur.
    Uyuşukluk
    Nefes darlığı
    Yorgunluk
    Mide bulantısı
    Ağır vakalarda nöbetler veya koma
    Göğüs ağrısı veya basınç hissi.

Bazen akut böbrek yetmezliği belirti veya semptomlara neden olmaz ve başka bir nedenden dolayı yapılan laboratuvar testleri ile tespit edilir.

Nedenleri nelerdir ?

Akut böbrek yetmezliği şu durumlarda ortaya çıkabilir:

    Böbreklere kan akışını yavaşlatan bir durum.
    Böbreklere doğrudan hasar durumları.
    Böbreklerin idrar boşaltma borularında (üreterler) blokaj.

Böbreklere bozulmuş kan akımı

Böbreklere kan akışını yavaşlatan ve böbrek yetmezliğine neden olan hastalıklar şunlardır:

    Kan veya sıvı kaybı
    Kan basıncı ilaçları
    Kalp krizi
    Kalp hastalığı
    Enfeksiyon
    Karaciğer yetmezliği
    Aspirin, ibuprofen, naproksen veya ilgili ilaçların kullanımı
    Şiddetli alerjik reaksiyon (anafilaksi)
    Ciddi yanıklar
    Şiddetli dehidrasyon

Böbreklerin hasar görmesi nedenleri

Bu hastalıklar, koşullar ve ajanlar böbreklere zarar verebilir ve akut böbrek yetmezliğine neden olabilir:

    Böbreklerde ve çevresinde böbrek damarlarında ve arterlerde kan pıhtıları
    Böbreklerde kan akışını engelleyen kolesterol birikintileri
    Böbreklerdeki (glomeruli) küçük filtrelerin iltihabı, glomerulonefrit
    Hemolitik üremik sendrom ( kırmızı kan hücrelerinin erken tahrip edilmesinden kaynaklanan bir durum)
    Enfeksiyon
    Lupus (glomerülonefrite neden olan bir bağışıklık sistemi bozukluğu)
    Bazı kemoterapi ilaçları, antibiyotikler, görüntüleme testleri sırasında kullanılan boyalar ve zoledronik asit (Reclast, Zometa) gibi ilaçlar (osteoporozu ve yüksek kan kalsiyum düzeylerini tedavi etmek için kullanılır )
    Plazma hücrelerinin kanseri olan multipl miyelom
    Skleroderma (deriyi ve bağ dokularını etkileyen nadir bir hastalık grubu)
    Nadir bir kan hastalığı olan trombotik trombositopenik purpura
    Toksinler, örneğin alkol, ağır metaller ve kokain
    Vaskülit yani kan damarlarının iltihabı

Böbreklerde idrar tıkanıklığı

İdrarın vücudun dışına çıkmasını engelleyen hastalıklar ve durumlar ve akut böbrek yetmezliğine yol açabilen hastalıklar ve durumlar arasında şunlar bulunur:

    Mesane kanseri
    Idrar yolunda kan pıhtıları
    Rahim ağzı kanseri
    Kolon kanseri
    Büyümüş prostat
    Böbrek taşı
    Mesaneyi kontrol eden sinirleri içeren sinir hasarı
    Prostat kanseri

Akut böbrek yetmezliği hemen her zaman başka bir tıbbi durum veya olayla bağlantılı olarak ortaya çıkar.

Akut böbrek yetmezliği riskini artıracak durumlar şunlardır :

    Hastaneye kaldırılmış, özellikle yoğun bakım gerektiren ciddi bir durum
    İlerlemiş yaş
    Periferik arter hastalığı
    Diyabet
    Yüksek tansiyon
    Kalp yetmezliği
    Böbrek hastalıkları
    Karaciğer hastalıkları

Akut böbrek yetmezliğinde potansiyel komplikasyonlar ise şunlardır :

Sıvı birikimi. Akut böbrek yetmezliği akciğerlerde sıvı birikmesine ve nefes darlığına neden olabilir.

Göğüs ağrısı. Kalbi örten astar (perikardiyum) iltihaplanırsa göğüs ağrısı yaşanabilir.

Kas Güçsüzlüğü. Vücudun sıvıları ve elektrolitleri – vücudun kan kimyası – dengesiz olduğunda, kas zayıflığı ortaya çıkabilir. Kandaki artan potasyum seviyeleri özellikle tehlikelidir.

Sürekli böbrek hasarı. Bazen akut böbrek yetmezliği kalıcı böbrek fonksiyon kaybına veya son dönem böbrek yetmezliğine neden olur. Son dönem böbrek yetmezliği olan insanlarda daimi diyaliz (toksinleri ve atıkları vücuttan atmak için kullanılan mekanik filtrasyon işlemi) ya da hayatta kalmak için bir böbrek nakli gereklidir.

Ölüm. Akut böbrek yetmezliği böbrek fonksiyon kaybına ve eninde sonunda ölüme neden olabilir. Akut böbrek yetmezliği öncesi böbrek problemi yaşayan insanlarda ölüm riski daha yüksektir.

Tedavi nasıldır ?

Akut böbrek yetmezliği tedavisi genellikle hastanede kalmayı gerektirir. Ne kadar hastanede kalıncağı akut böbrek yetmezliğinizin nedeni ve böbreklerin ne kadar hızlı iyileştiğine bağlıdır.

Akut böbrek yetmezliği tedavisi, böbreklerde hasar görmüş hastalık veya yaralanmaların belirlenmesini içerir.

Komplikasyonları önlemeye yardımcı olan tedaviler şunları içerir:

Kandaki sıvıların miktarını dengelemek için yapılan işlemler. Akut böbrek yetmezliği kandaki sıvı eksikliğinden kaynaklanıyorsa, intravenöz (IV) sıvılar verilebilir.

Diğer durumlarda, akut böbrek yetmezliği çok fazla sıvıya neden olabilir; kol ve bacaklarda şişme meydana gelebilir. Bu durumlarda,  vücudun ekstra sıvı atmasına neden olacak ilaçlar (diüretik) kullanılır.

Kan potasyumunu kontrol etmek için kullanılan ilaçlar. Böbrekler kandaki potasyumu uygun bir şekilde filtrelemiyorsa, kanda yüksek miktarda potasyumun birikmesini önlemek için kalsiyum, glikoz veya sodyum polistiren sülfonat (Kayexalate, Kionex) kullanılır.

Kandaki fazla potasyum tehlikeli düzensiz kalp atışlarına (aritmiler) ve kas güçsüzlüğüne neden olabilir.

Kan kalsiyum düzeylerini düzeltmek için kullanılan ilaçlar. Kandaki kalsiyum seviyeleri çok düşerse, kalsiyum infüzyonu.

Kandan toksinleri atmak için diyaliz.

Tedavi sonrası korunma

Daha düşük potasyumlu gıdalar seçilir. Yüksek potasyum gıdalar arasında muz, portakal, patates, ıspanak ve domates bulunur. Düşük potasyumlu gıdalara örnek olarak elma, lahana, yeşil fasulye, üzüm ve çilek sayılabilir.

Tuz eklenmiş ürünlerden kaçınma.

Fosforu sınırlama. Fosfor, süt, peynir, kurutulmuş fasulye, fındık ve fıstık ezmesi gibi gıdalarda bulunan bir maddedir. Kandaki çok fazla fosfor kemikleri zayıflatabilir ve cilt kaşınmasına neden olabilir.

Aspirin, asetaminofen  ve ibuprofen gibi  ağrı kesici ilaçların  çok fazla alınması akut böbrek yetmezliği riskini artırabilir. Önceden var olan böbrek hastalığı, şeker hastalığı veya yüksek tansiyon varsa bu özellikle geçerlidir.

 

Etiketler:

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.