1) Stres

Stres seviyesi sürekli yüksek olursa, vücut ihtiyaç duyduğu enerjiyi daha önemli gördüğü konulara saklayarak yumurtlamayı sonlandırabilir. Bu durumda adrenalin ve kortizol hormonları kontrolü ele alarak üreme hormonlarını baskılamaktadır.

Kilo Ve Gıda Problemleri: Aşağıdaki etkenler adet düzensizliğine yol açabilir:

• Kısa zamanda çok miktarda kilo almak veya vermek
• Çok kilolu veya zayıf olmak, vücut yağ oranının çok düşük veya yüksek olması
• Diyet nedeni ile günde 1200’den daha az kalori almak
• Karbonhidrat ağırlıklı beslenmek
• Gıda yetmezlikleri, omega 3 gibi kaliteli yağ bileşenlerinin alınmaması

2) Polikistik Over Sendromu

Toplumda yaygın olarak görülen bu hastalık, yumurtalıklarda küçük kistlere neden olur. Normal yumurtlama mekanizmasını sekteye uğratabilir. Hormon dengesini bozarak testosteron seviyesini yükseltebilir. Tüm bu etkenler adet düzensizliğine yol açabilir.

Tiroid Sorunları: Adet düzensizliğinin daha nadir görülen nedenlerinden biri de tiroid hormonlarının fazla veya az olmasıdır.

Aşağıdaki hastalıklar da adet düzensizliğine yol açabilir:

• Rahim polibi veya rahim fibroidi
• Pelvik inflamatuar hastalık
• Endometriyoz
• Anoreksi veya blumia gibi yeme sorunları

3) Bazı İlaçlar

Adet düzensizliği aşağıdaki ilaçların bir yan etkisi olabilir:

• Aspirin, heparin, warrafin gibi kan sulandırıcı ilaçlar
• Antipsikotikler
• Antidepresanlar
• Metadon

4) Diğer Nedenler

Aşağıdaki etkenler de adet düzensizliğine yol açabilir:

• Ergenlik sonrası veya menopoz öncesi dönemde olmak
• Bazı doğum kontrol yöntemleri
• Aşırı egzersiz
• Sigara
• Kafein
• Emzirmek

1) Hormon Tedavileri

Hormon tedavileri hipotalamus, hipofiz bezi ve yumurtalıklar arasında iletilen sinyalleri kesintiye uğratarak beyin ve yumurtalıklar arasındaki bağlantıyı düzene sokar. Bu sayede zamansız yumurtlamanın önüne geçilerek, adet düzensizliği giderilebilir.

Doğum Kontrol Hapları: Üreme hormonlarını düzenler.

• Yaygın olarak kullanılan etinil ostradiol ve drospirenon gibi örnekleri vardır.
• Bu haplar adet düzensizliğini yok ettikleri gibi menopoz öncesi görülebilen ağır psikolojik belirtileri de yatıştırabilir.
• Değişken oranlarda karıştırılmış progesteron ve östrojen içeren trifazik (üç evreli) türleri olabildiği gibi, her hapta eşit miktarda hormon içeren monofazik türleri de vardır.
• Sadece pogesteron içeren küçük haplar tedavi için yeterli olabilir. Ancak unutulmamalıdır ki bu haplar adeti tetikleyerek adet düzensizliğini giderebilir ancak doğum kontrol yöntemi olarak kullanılamaz.

Diğer Hormonal Doğum Kontrol Yöntemleri: Adet düzensizliğini yok etmek için aşağıdaki seçeneklerden birini de tercih edebilirsiniz:

• Vajinal halka
• Doğum kontrol bandı
• 3 aylık iğne (Depo-Provera)
• Progesteron içeren spiraller (IUD)
• Cilt altı progesteron implantı

Size en uygun hormon içerikli ilacın türü ve kullanım şeklinin tespiti için doktorunuzla veya eczacınızla detaylı bilgi ve görüş alışverişinde bulunmalısınız. Yaşam tarzınızı ve hamile kalma planlarınızı da değerlendirmeyi unutmayınız.

2) Tiroid Hastalıkları Tedavisi

Farklı tiroid sorunlarında aşağıdaki tedaviler önerilebilir:

• Tiroid hormonu fazlalığı (hipertiroidi) söz konusu ise methimazole, carbimazole veya propylthiouracil (PTU) gibi anti tiroid ilaçları önerilebilir.
• Radyoaktif iyot tedavileri ile tiroid bezi küçültülebilir. Tiroidektomi ameliyatı ile tiroid bezlerinin bir kısmı alınabilir.
• Tiroid yetmezliği (hipotiroidi) vakalarında levotiroksin isimli sentetik tiroid hormonunun düzenli olarak kullanılması gerekir.
• Yeterli miktarda iyot tüketildiğinden emin olunmalıdır.

3) Polikistik Over Sendromu Tedavisi

• Tedavide ana amaç, hormon dengesinin sağlanmasıdır. Bu amaçla doğum kontrol hapları önerilebilir.
• Vakanın özelliğine göre progestojen hapları, letrozol veya tamoksifen kullanılarak adet düzensizliği giderilebilir.
• Aşırı kilolu kadınların fazla kilolarından kurtulması, en temel gereksinimlerden biridir.
• Kilo kontrolü için orlistat önerilebilir.

4) Yaşam Tarzınızı Düzenleyin

Adet düzensizliğine iyi gelen aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz:

Egzersiz Yapın: Hareketsiz bir yaşam tarzı üreme sağlığını çok olumsuz etkileyebilir. Hormon seviyelerinin dengeli olması için sağlıklı bir bünyeye, bunun için de egzersize ihtiyacınız var.

• Haftada beş gün yarım saat boyunca hafif veya orta tempolu egzersiz yapın.
• Çok yoğun veya ağır egzersiz yapan sporcuların da adet düzensizliğinden şikayetçi olabildiklerini aklınızda tutun.

Basit Şekeri Sınırlandırın: Kraker, cips, tatlı vb. basit şeker içeren gıdalar kilo kontrolünü çok zorlaştırabilir, sınırlı miktarda tüketin.

Alkolü Ve Kafeini Sınırlandırın: Bu sayede bağışıklık sisteminiz güçlü kalır, susuz kalma ihtimali düşer, tansiyon yükselmez, organların hasar görmesinin önüne geçilerek adet düzensizliği önlenebilir.

Akupunktur Tedavisini Deneyin: Akupunktur sayesinde vücutta oluşan anormal enerji akımları regüle edilerek hormon dengesizliklerinin önüne geçilebilir.

5) Bitkisel Tedaviler

Adet düzensizliği olan birçok kadın aşağıda sıraladığımız bitkileri tüketerek şikayetlerinin azalmasını sağlamaktadır:

• Maca kökü (Lepidium meyenii)
• Zencefil
• Tarçın
• Susam
• Zerdeçal